معولا افرادی که به عنوان گردشگر وارد ترکیه می شوند، می توانند تا 90 روز بدون اجازه اقامت در این کشور حضور داشته باشند. اما اگر قصد اقامتی بیش از این مدت را دارید، پی می بایست مجوز اقامت خود را تمدید کنید. در غیر این صورت، نه تنها هنگام ترک ترکیه باید جریمه پرداخت کنید، بلکه تا مدتها از ورود مجدد شما ممانعت به عمل خواهد آمد.
انواع مجوزاقامت در ترکیه
- اقامت کوتاه مدت: این مجوز برای کسانی است که کمتر از هشت سال در ترکیه زندگی کرده و در طی این مدت نیز با هیچ شهروند ترکیه ای ازدواج نکرد اند. مجوز کوتاه مدت برای متقاضیان که برای اولین بار نسبت به دریافت آن اقدام می کنند، یک ساله می باشد؛ شرایط تمدید نسبت به مدت اعتبار کمی پیچیده تر است.
- اقامت طولانی مدت: برای کسانی است که با یک شهروند ترکیه ازدواج نکرده و حداقل در مدت هشت سال بطور دائم در ترکیه زندگی کرده اند؛ اعتبار این مجوز نامحدود می باشد.
- اقامت خانوادگی: برای کسانی است که با یک شهروند ترکیه و/یا افراد زیر سن قانونی وابسته به یک شهروند ترکیه یا دارنده اجازه اقامت، ازدواج کرده اند.
- اقامت دانشجویی: برای کسانی است که در ترکیه در دوره های: کاردانی، کارشناسی یا کارشناسی، ارشد تحصیل می کنند.
نکته: مراحل زیر عمدتا در مورد اجازه اقامت کوتاه مدت اعمال می شود. ما به کسانی که متقاضی مجوز اقامت دانشجویی هستند، توصیه می کنیم درخصوص جدیدترین شرایط وضع شده، با دانشگاه خود مشورت کنند.
مراحل اعمال اجازه اقامت کوتاه مدت
- دریافت شماره شناسه مالیاتی خود: شما برای افتتاح حساب بانکی و داشتن بیمه، به این شماره نیاز دارید. لذا، برای یافتن نزدیکترین اداره مالیات (Vergi Dairesi)، آن را به صورت آنلاین جستجو و با گذرنامه خود آنجا بروید. آنها به شما کمک خواهند کرد تا یک نامه درخواست کوتاه بنام «Dilekçe» بنویسید، که این یک الزام رسمی برای آنها جهت انجام اقدامات لازم می باشد. پس از امضا این برگه، به شما یک کارت کوچکِ مالیاتی حاوی شماره شناسه اراه می گردد. شما به منظور دریافت شماره مالیاتی، می بایست این مدارک را همراه داشته باشید: کپی از صفحه حاوی عکس گذرنامه و صفحه ای که دربرگیرنده اطلاعاتی چون: نام پدر، نام مادر، آدرس، ایمیل و شماره تلفن، می باشد.
- دریافت بیمه: برای خود یک بیمه خصوصی تهیه کنید که سریع قابل دسترس می باشد. کلیه شرکت های بیمه، خدمات ویژه ای را که متناسب با شرایط مجوز اقامت می باشد، ارائه می دهند که دربرگیرنده کلیه شرایط مورد نیاز است. این خدمات بستگی زیادی به: شرکت های بیمه، سن شما و سایر موارد دارد که در حالت کلی، 100% خدمات فوریت های پزشکی و حدود 60% موارد بستری و سرپایی را پوشش می دهد (هیچ گونه پوشش برای چک های معاینه ارائه نمی شود). اطمینان حاصل کنید که تاریخ های مربوط به بیمه نامه خود را یک سال کامل پوشش دهند (اجازه اقامت شما یک روز قبل از پوشش بیمه شما تمام می شود).
- گرفتن عکس بیومتریک (Vesikalık): برای این کار، باید عکس بیومتریک (6×4)، خود را اسکن و هنگام ثبت مشخصات، آپلود کنید. همچنین، باید چهار قطعه از عکس های بیومتریک خود را نیز ارسال نمایید.
- ثبت فرم های درخواست بصورت آنلاین و گفتن پرینت از آنها: به وب سایت http://www.goc.gov.tr/ بروید و بر روی گزینه e-ikamet در میانه صفحه کلیک کنید؛ سپس بر روی اولین گزینه درخواست و نوع اجازه اقامتِ مورد نظر خود کلیک کنید. پس از پر کردن فرم های درخواست، می توانید نسخه های PDF اسناد خود را دانلود، چاپ رنگی کرده یا ذخیره نمایید.
- پرداخت هزینه های لازم: پس از پایان مراحل ثبت درخواست خود، گزینه پرداخت از طریق کارت اعتباری ترکیه را زده یا به بانک خود مراجعه کنید و به آنها بگویید: «İkamet harçları yattırmak istiyorum»؛ این به معنی: «من می خواهم هزینه اجازه اقامت را واریز کنم» می باشد. کلیه هزینه مربوط به اسنادِ شما، به دلار محاسبه می گردد و بانک آن را برای ما به لیر محاسبه می کند. بمنظور دریافت خودِ کارت نیز باید مبلغ 50 TL را به بانک پرداخت کنید؛ بنابراین به بانک بگویید: «Kart harcı da yattırmak istiyorum»؛ برای این اقدام، بانک یک رسید جداگانه به شما خواهد داد. توجه داشته باشید که همه بانک ها با این رویه کاملا آشنا نیستند، بنابراین مهم است حتما اسناد خود را همراه داشته باشید.
- بهتر است یک حساب بانکی باز کرده و مبلغی در آن واریز کنید: هرچند این مووع ضروری نیست، اما پیشنهاد می کنیم آن را انجام داده تکمیل کنید. بنا به صلاحدید فرد مسئول، از شما درخواست می شود وضعیت مالی خود را اثبات طی شش ماه گذشته، ارائه نمایید.
نکته: مبلغ دقیق در وب سایت وزارت مهاجرت مشخص نشده است، اما تصور می شود به ازای هر ماه اقامت، 500 دلار باشد (این مبلغ مطابق با آن چیزی است که پیش از این، اداره پلیس مسئول دریافت آن بود). لازم است شما حدود یک هفته پیش از زمان تعیین شده برای مصاحبه، مبلغ موردنظر را به حساب بانکی خود در ترکیه واریز نمایید. هنگامی که پول در حساب شما قرار گرفت، دفترچه حساب و شماره شناسایی خود را به بانک ارائه کرده و بگویید: «Hesap dökümü isterim» یا «من یک صورت وضعیت مالی از حسابم می خواهم» و به از آنها بخواهید که آن را مهر کنند: “Kaşeleyebilir misiniz?»
- تایید آدرس محل سکونت شما: طبق قوانین دولت ترکیه، اداره مهاجرت مسئول تایید اجاره نامه شما نبوده و شما می بایست این کار را از طریق دفاتر رسمی اسناد، انجام دهید. درهمین خصوص، دیده شده در رابطه با اسناد تایید نشده و همچنین احاره نامه، از طریق ایمیل از متقاضیان خواسته شده مدارک خود را در دفاتر رسمی اسناد تایید کرده و مجددا آنها را ارسال نمایند.
اگر نام شما در اجاره نامه ذکر نشده باشد: شما می بایست با شخصی که به عنوان طرف مقابل شما، برگه اجاره نامه را امضا کرده، به دفترخانه اسناد رسمی بروید. این فرد باید درخواست «Taahütname» کند، که گواهی تایید آدرس محل سکونت شماست؛ همچنین، ضروری است که فرد مقابل شما، دارای شماره شناسه معتبر بوده و آن را ارائه نماید.. هزینه اقدامات لازم ممکن است متفاوت باشد ولی می توان انتظار داشت چیزی درحدود 40-80 TL درخواست شود. اگر صاحب ملک یک تبعه خارجی باشد، اجازه اقامت شما فقط می تواند تا زمانی که اجازه اقامت وی معتبر است، دارای اعتبار باشد. علاوه بر این، برای این که یک فرد خارجی به شما «Taahütname» اعطا کند، باید ترجمه پاسپورت خود را به دفتر اسناد رسمی ارائه دهد.
- ثبت آدرس خود: قرارداد اجاره خود یا یکی از قبوض حامل های انرژی (مانند: برق، آب و گاز؛ قبض اینترنت قابل قبول نیست)، که به نام شما صادر شده را به اداره ثبت احوالِ (Nüfus Müdürlüğü)، منطقه خود ببرید. برای یافتن این مکان، کافی است «Nüfus Müdürlüğü» در گوگل جستجو کرده و با درج نام منطقه خود، نزدیگترین شعبه را بیابید. هنگام رفتن، شماره شناسه و سند خود را نیز همراه داشته باشید و در آنجا «ikâmetgâh» را درخواست کنید که حاوی گواهی رسمی آدرس محل سکونت شما می باشد.
- بررسی سابقه کیفری خود: هنگام ارائه اولین درخواست تمدید اقامت کوتاه مدت، لازم است شکا سوابق کیفری خود را از اداره پلیس کشور اصلی خود که مربوط به شش ماه اخیر می باشد، دریافت کنید. ما توصیه می کنیم برای بهتر انجام شدن این موضوع، از سفارت خود اقدام نمایید.
نکته: برای کسانی که بیش از پنج سال در ترکیه حضور دارند، می توانند با مراجعه به دادسرا و دریافت فرم «Sabıka Kaydı»، سوابق تعامل خود با پلیس ترکیه را از زمان ورودشان به این کشور، بدست آورند. توصیه می شود خود شما با استفاده از سیستم الکترونیکی «Sabıka Kaydı»، این موضوع را بررسی و از آن پرینت تهیه نمایید؛ با توجه به اینکه اداره مهاجرت خواستار مدارک رسمی و تایید شده می باشد، درنتیجه پرینت دریافت شده را جهت مهر و تایید، به دادگاه ببرید..
- اثبات عدم دریافت کمک های اجتماعی: همانند فرم «Sabıka Kaydı»، این نیز یک الزام کاملا جدید است اما مشخص نیست آیا این اجبار برای همه درنظر گرفته شده یا نه. اگر می خواهید از این بابت مطمئن شوید، می توانید این موضوع را از فردی که قرار است مصاحبه شما را انجام بدهد، بپرسید. درصورت مثبت بودن پاسخ، این فرم را می توانید از سازمان «Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı (بنیاد کمک و همکاری اجتماعی)» دریافت کنید. با یافتن نزدیکترین دفترخانه اسناد رسمی به خود از طریق جستجو در گوگل، مدارکی چون گذرنامه و شماره شناسه مالیاتی خود را آنجا برده بگویید: «Son yıllar içerisinde Sosyal Yardım alınmadığına Gösterir Belge».
- دریافت گواهی معاینه پزشکی از بیمارستان دولتی ترکیه: این قانونی جدید است که هزینه آن چیزی در حدود 300-600 TL به می باشد (هزینه این گواهی برای بار اول بیشتر خواهد بود) و شما می توانید این گواهی پزشکی (sağlık raporu)، را از هر یک از بیمارستان دولتی درخواست کنید. برای این منظور، برای جلوگیری از مواجه شدن به ساعات ازدحام در بیمارستان، توصیه می کنیم در اول وقت (صبح زود)، به یک بیمارستان دولتی بروید؛ ممکن است کل این روند چند روز طول بکشد.
- درنظر گرفتن و تهیه سایر مدارک: صفحه اول گذرنامه خود را کپی کنید (با ترجمه ترکییه ایِ تایید شده مخصوصا اگر با حروف غیرلاتین نوشته شده باشد)؛ همچنین از صفحه حاوی آخرین مهر ورود و اجازه اقامت قبلی شما (در صورت داشتن)، در ترکیه.
- حضور به موقع در جلسه مصاحبه: زمان و تاریخ دقیق این جلسه از طریق پیامک برای شما ارسال می شود. لطفا توجه داشته باشید که اتباع ترکیه ای، نمی توانند اتباع خارجی را در جلسه همراهی کنند مگر اینکه نام آنها در قرارداد اجاره نامه (Taahütname)، ذکر شده باشد یا اینکه دارای وکالت نامه ای معتبر (Vekâletname)، باشند؛ در غیر این صورت، بهتر است با دوستی به این جلسه بیایید که تسلط خوبی به زبان ترکیه دارد (انتظار نداشته باشید کارمندان، انگلیسی صحبت کنند). افرادی که وارد ساختمان می شوند، باید اصل گذرنامه یا اجازه اقامت/کار معتبر را نشان دهند.
- پیگیری نتیجه: هنگام ارسال کارت از آنکارا، یک پیام متنی دریافت خواهید کرد که حاوی لینکی است که شما را از صفحه اصلی اداره مهاجرت درخصوص «درخواست کارت اقامت»، به وب سایت اداره پست هدایت خواهد کرد؛ به این وسیله شما می توانید تحویل کارت خود را پیگیری کنید. این روند می تواند مدتی طول بکشد (حداکثر 90 روز)، بنابراین توصیه می کنیم در این مدت از سفر به خارج از کشور خودداری کنید.
نکته: حتما پیش از اتمام مهلت مجوز اقامت خود ، برای تمدید آن اقدام کنید (می توانید حداکثر 60 روز قبل از تاریخ انقضا درخواست دهید.).
تغییر نوع مجوز اقامت
اگر می خواهید نوع مجوز خود را تغییر دهید (از کوتاه مدت به بلند مدت و غیره)، باید به عنوان یه درخواست جدید ثبت کنید؛ این بدان معنی است که باید یک قرار ملاقات جدید بگیرید.
درصورت رد درخواست تمدید/تغییر مجوز اقامت
اگر احساس می کنید الزامات فوق را رعایت کرده و با این وجود درخواست شما رد شده است، می توانید برای تجدید نظر در این رابطه، با کمک یک مشاور معتبر و مجرب حقوقی تشکیل پرونده داده و آن را به دادگاه ببرید.