تایماز گلزار در بین انواع مجوز اقامتی که هر ساله در ترکیه مورد بررسی قرار می گیرند، مجوز اقامت کوتاه مدت رتبه نخست را دارد. این نوع از مجوز اقامت که خود موارد مختلفی را تحت پوشش قرار می دهد، هر یک از آنها، شرایط مختص به خود را دارا می باشند. صدور مربوط به مجوز اقامت کوتاه مدت در ترکیه، تحت پوشش ماده های 31-33 قانون اتباع خارجی، حمایت بین المللی به شماره 6458 و ماده های 28-29 آیین نامه اجرایی، تنظیم شده است.
ترکیه، کشوری با ویژگی های منحصر به فرد
طی سال های اخیر، ترکیه به یکی از رایج ترین مقاصد در حوزه هایی چون: گردشگری، سرمایه گذاری، خرید ملک، دریافت اقامت و شهروندی، تحصیل و درمان، تبدیل شده و هر ساله گردشگران، سرمایه گذاران و اتباع خارجی زیادی به آن سفر می کنند. در همین راستا، درخواست های متعددی از سوی این افراد برای اقامت قانونی خود به وزارت کشور ترکیه ارسال می گردد که بیشترین درخواست ها، مروبط به مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه می باشد. نکته مهم در این باره، تعدد مواردی است که جزو مجوز اقامت کوتاه مدت محسوب شده و افراد زیر در 14 دسته بندی اشاره شده در ادامه، بدین شرح می باشند.
افراد مجاز به دریافت مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه
- اتباع خارجی که قصد گذراندن تعطیلات در ترکیه را به عنوان گردشگر دارند
با توجه به اینکه مجوز اقامت گردشگری در ترکیه، حداکثر برای 90 روز صادر می گردد، لذا هنگام ثبت درخواست، باید به مواردی چون: طول مدت سفر، مکانی که قصد اقامت در آن را دارید، برخی اطلاعات شخصی، تعداد همراهان و غیره را وارد کنید.
- آن دسته از اتباع خارجی که مجوز اقامت خانوادگی خود را به کوتاه مدت، تغییر می دهند
گاهی، برخی از اتباع خارجی که پیشتر، از طریق مجوز اقامت خانوادگی به ترکیه آمده و اکنون به دلایلی چون پایان مدت اعتبار مجوزشان، ملزم به ترک ترکیه هستند، می توانند با اقدام برای مجوز اقامت کوتاه مدت، همچنان در این کشور بمانند.
- اتباع خارجی که در ترکیه دارای اموال غیرمنقول هستند
یکی از رایج ترین روش های دریافت مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه، خرید ملکی به ارزش حداقل 75 هزار دلار می باشد که بواسطه آن، اعضای درجه اول خانواده وی نیز مشمول این مجوز می گردند.
- اتباع خارجی که از طریق سرمایه گذاری در ترکیه تمایل به دریافت مجوز اقامت کوتاه مدت دارند
در مواری که تبعه خارجی بواسطه تمکن مالی، نیازی به کار کردن نداشته و قصد سرمایه گذارری در ترکیه را دارد، می تواند مجوز اقامت کوتاه مدت این کشور را برای خود، همسر خارجی، فرزند زیر 18 سال یا فرزندی که تحت تکفل وی یا همسرش می باشد، دریافت کند؛ مجوز اقامت چنین افرادی، حداکثر 5 ساله بوده و دولت ترکیه این امتیاز را صرفا برای تشویق سرمایه گذاران خارجی، در نظر گرفته است.
- دانشجویان خارجی که نهایتا تا 6 ماه پس از فارغ التحصیلی، قصد تداوم اقامت در ترکیه را دارند
اگر دانشجوی خارجی ظرف مدت شش ماه پس از فارغ التحصیلی خود، برای این منظور درخواست دهند، اجازه اقامت وی تنها یک بار و آن هم حداکثر با اعتبار یک ساله، صادر خواهد شد.
- اتباع خارجی که برای انجام تحقیقات علمی به ترکیه می آیند
آن دسته از اتباع خارجی که قصد دریافت مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه را از این طریق دارند، علاوه بر اطمینان از مورد تایید بودن تحقیقات علمی خود در چارچوب موارد تعیین شده، باید از موسسات و سازمان های مربوطه مانند: وزارت فرهنگ و گردشگری، وزارت نیرو، دانشگاه ها و غیره، برگه ای در این رابطه دریافت و هنگام ثبت درخواست خود، اراکنند.
- اتباع خارجی که با هدف برقراری روابط تجاری به ترکیه می آیند
معمولا، مجوزهایی که با این هدف صادر می گردند، نهایتا 3 ماهه بوده و درصورتی فرد بخواهد مجوز اقامتی برای بیش از این مدت را دریافت کند، می باید مدارکی چون دعوتنامه کاری یا مشابه آن را ارائه دهند.
- اتباع خارجی که در برنامه های آموزشیِ حین خدمت، درخواست مجوز اقامت می کنند
در مواردی که برخی سازمان یا نهادها قصد دارند کارکنانشان را جهت شرکت در برخی دوره های آموزشیِ حین خدمت به ترکیه بفرستند، این موسسات می بایست پس از هماهنگی با سازمان یا شرکت مدنظرشان در ترکیه، درخواست مجوز اقامت، مدارک مرتبط و اطلاعات لازم را به وزارت کشور ترکیه ارائه دهند تا بتوانند مجوز اقامت کوتاه را دریافت کنند.
- اتباع خارجی که همانند دانشجویان، در راستای توافق نامه و برنامه های تبادل دانشجو یا شرکت در سایر برنامه های آموزشی، قرار است به ترکیه اعزام شوند
آن دسته از اتباع خارجی که برای این منظور قصد ارائه درخواست برای مجوز اقامت دارند، باید مدارکی را از موسسات مربوطه دریافت و به وزارت کشور ترکیه تحویل دهند. مدت زمان مجوز اقامت برای چنین مواردی، نمی تواند بیشتر از طول مدت دوره آموزشی و اهداف آن بوده و دانشجویان تا زمانی که در راستای این برنامه در سازمان تامین اجتماعی ترکیه (SGK)، ثبت نام کرده باشند، می توانند برای 3 ماه از خدمات بیمه عمومی سلامت عمومی، استفاده کنند؛ اما برای مدت زمان بیشتر از آن، می بایست نسبت به دریافت بیمه نامه های خصوصی درمان، اقدام نمایند.
- اتباع خارجی که از سوی دولت خود، ملزم به شرکت در برنامه آموزشی، پژوهشی، کارآموزی یا سایر دوره های مشابه می باشد
معمولا در چنین مواردی، اعتبار مجوز اقامت صادر شده برای این افراد، نهایتا یک سال بوده و به دلیل آنکه هزینه هایی مانند اسکان، معیشت و درمان آنها از سوی دولتشان تامین می گردد، نیازی به داشتن بیمه درمانی معتبر و گواهی تمکن مالی ندارند.
- اتباع خارجی که در دوره های فراگیری زبان ترکیه شرکت خواهند کرد
یکی دیگر از مواردی که اتباع خارجی می توان از طریق آن، مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه را دریافت کنند، شرکت در دوره های یادگیری زبان ترکیه ای در موسساتی است که دارای مجوز رسمی از وزارت آموزش و پروش ترکیه می باشند. مجوز صادر شده برای این منظور، صرفا دو بار و متناسب با دوره آموزشی صادر می گردد، اما اگر مدت دوره مزبور کمتر از یک سال باشد، اعتبار مجوز اقامت صادر شده نمی تواند بیشتر از مدت دوره آموزشی باشد.
- اتباع خارجی که با هدف درمان پزشکی، قصد ورود به ترکیه را دارند
اصلی ترین شرط برای دریافت مجوز اقامت ترکیه از این طریق، عدم خطرناک بودن بیماری به عنوان عاملی برای تهدید بهداشت و سلامت عمومی مردم ترکیه، می باشد. چنین افرادی، می بایست پیشتر و پس از هماهنگی با پزشک یا یکی از بیمارستان های دولتی یا خصوصی ترکیه و دریافت گواهی تمکن مالی جهت پرداخت هزینه های درمان، نسبت به دریافت مجوز اقامت مربوطه اقدام کنند؛ برای دریافت این نوع مجوز که متناسب با طول مدت درمان صادر می گردد، نیازی به داشتن بیمه درمانی معتبر نبوده و درصورتی که اتباع خارجی در رابطه با پرداخت هزینه های اسکان، معیشت و درمان، تحت پوشش موسسات و ارگان های دولتی باشند، ملزم به ارائه گواهی تمکن مالی و بیمه درمانی نخواهند بود.
- اتباع خارجی که بنا به درخواست یا تصمیم مقامات قضایی یا اداری ترکیه، می باست در این کشور بمانند
در چنین شرایطی، طول مدت مجوز اقامت متناسب با تصمیم مقامات مربوطه، صادر خواهد شد.
- اتباع جمهوری ترک قبرس شمالی
مجوز اقامت این اتباع، حداکثر برای یک دوره پنج ساله صادر می شود.
