اقامت دائم ترکیه

اقامت دائم در ترکیه و مزایای آن

مجوز اقامت بلند مدت ترکیه که مبتنی بر ماده 42-45 قانون اتباع خارجی و حمایت بین المللی و نیز مواد 40-43 آیین نامه اجرای قانون اتباع خارجی و حمایت بین المللی می باشد، صرفا برای آن دسته از اتباع خارجی صادر می شود که توانسته باشند برای 5 سال پیاپی، مجوز اقامت کوتاه مدت (اقامت موقت ترکیه)، خود را تمدید کرده باشند. این مجوز اقامت که برای یک با صادر و دیگر نیاز به تمدید سالانه ندارد، به دارنده خود اجازه می دهد برای محدت نامحدود در ترکیه اقامت داشته و از برخی خدمات این کشور مانند: دریافت وام های بانکی، خرید اقساطی ملک، بهره مندی از خدمات عمومی، بهره مندی از فرصت های متعدد شغلی و تحصیلی و …، استفاده کند.
گفتنی است، امکان دریافت مجوز اقامت دائمی ترکیه به صورت مستقیم وجود نداشته و اتباع خارجی صرفا در مواقعی موفق به دریافت آن می گردند که پیش تر توانسته باشند مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه (اقامت موقت)، را دریافت و آن را بطور پیوسته و برای 5 تا 8 سال پیاپی، تمدید کرده باشند؛ البته، باید توجه داشت این موضوع به مسائل دیگری نیز مرتبط می باشند که تحت عنوان «شرایط اخذ مجوز اقامت بلند مدت ترکیه» شناخته شده و عبارتند از:
•    عدم سوءپیشینه در ترکیه
•    پایبندی کامل به قوانین ترکیه و عدم به خطر انداختن امنیت یا سلامت عمومی
•    عدم دریافت هرگونه کمک اجتماعی و مالی از دولت ترکیه جهت گذران زندگی
•    ثبات و تمکن مالی برای امرار معاش خود و اعضای خانواده
•    در اختیار داشتن بیمه درمانی معتبر برای خود و اعضای خانواده که بین 18 تا 65 سال سن دارند
نکته مهم: لازم به ذکر است، تفاوت عمده ای بین مجوز اقامت بلند مدت ترکیه با شهروندی این کشور وجود داشته و مزایای این نوع از مجوز اقامت، کمتر از اخذ تابعیت ترکیه می باشد؛ اما، در مفایسه با سایر انواع مجوزهای اقامت ترکیه، بیشترین مزایا را برای اتباع خارجی به همراه دارد.

مدارک مورد نیاز برای اخذ اقامت دائم ترکیه

پیش از هرچیز، باید درنظر داشت اخذ مجوز اقامت کوتاه مدت ترکیه، به هیچ عنوان برای پناهندگان مقدور نبوده و پیش شرط تداوم تمدید مجوز اقامت کوتاه مدت برای 5 تا 8 سال در مورد دانشجویان خارجی، متفاوت تر محاسبه می شود؛ بر این اساس، مدت اقامت دانشجویان خارجی در یک سال، نصف ارزش اقمت کوتاه مدت از طریق خرید ملک یا گردشگری داشته و به عنوان مثال، اگر دانشجوی خارجی برای 4 سال پیاپی در ترکیه به تحصیل مشغول باشد، هنگام اقدام برای اخد مجوز اقامت بلند مدت، این 4 سال معادل 2 سال درنظر گرفته می گردد. 
در چنین شرایطی، عمده ترین مدارک مورد نیاز برای اقدام جهت دریافت اقامت دائم ترکیه، عبارتند از:
•    تکمیل فرم درخواست مجوز اخذ اقامت بلند مدت
•    اصل و کپی پاسپورت
•    سابقه سفرهایی انجام شده به خارج از ترکیه
•    مدارک مستدل مبنی بر اقامت و تمدید متوالی طی سال های قبل
•    4 قطعه عکس بیومتریک
•    گواهی تمکن مالی
•    گواهی عدم سوءپیشینه
•    ارایه بیمه نامه معتبر درمانی
•    تاییده آدرس محل سکونت در ترکیه

تفاوت اقامت دائم با شهروندی ترکیه

یکی از رایج ترین اشتباهاتی که اتباع خارجی از مفهوم «اقامت بلند مدت/دائمی» دارند، برابر دانست آن با «شهروندی/تابعیت» است که مطلقا این گونه نیست. بر این اساس، اخذ شهروندی کشوری مانند ترکیه، به منزله تابعیت جدید شما به عنوان یکی از شهروندان این کشور بوده که به موجب آن، شما دارای پاسپورت ترکیه ای نیز خواهید شد؛ در چنین شرایطی، اگر تبعه خارجی موفق به دریافت تابعیت ترکیه شود، وی بطور کامل از تمامی مزایا و امتیازاتی که شهروندان ترکیه مشمول آن می شوند، بهره مند خواهد شد.
اما در رابطه با مجوز اقامت بلند مدت ترکیه (اقامت دائمی)، آن دسته از اتباع خارجی که موفق به دریافت آن شده اند، صرفا می توانند از برخی مزایا و امتیازات تعیین شده توسط دولت این کشور (گاها به شکل محدود)، استفاده کرده ولی هرگز نمی توانند حقوقی برابر با یک شهروند ترکیه را در اختیار داشته باشند؛ از جمله این موارد، می توان به عدم اشتغال در برخی مشاغل مانند: مامور پلیس، صیاد دریایی (ماهی، صدف و …)، وکیل، قاضی و غیره اشاره داشت (این موضوع در رابطه با بهره مندی از خدمات اجتماعی و درمانی، صادق نمی باشد).

 

چطور اقامت دائم ترکیه بگیریم

همانگونه که پیش تر اشاره شد، دریافت مجوز اقامت بلند مدت ترکیه برخلاف سایر انواع آن، بدین گونه نیست که یک تبعه خارجی بدون اینکه قبلا یکی از انواع مجوز اقامت ترکیه مانند: کوتاه مدت، خانوادگی یا تحصیلی را اخذ کرده باشند، بتواند برای اقامت دائم ترکیه درخواست بدهد؛ به بیان دیگر، اتباع خارجی صرفا به شرطی می توانند برای این نوع مجوز اقامت ارائه درخواست دهد که طی 5 الی 8 سال گذشته، بطور پیوسته بواسطه یکی از انواع مجوزهای اقامت اشاره شده، در ترکیه اقامت داشته اند.
در چنین شرایطی، درصورتی که اتباع خارجی توانسته باشند پیش شرط اولیه را بجا آوردند (تمدید پیاپی)، حال می توانند با ثبت درخواست خود مبنی بر دریافت اقامت دائم ترکیه در سامانه: «https://e-ikamet.goc.gov.tr/» و ارائه مدارک اشاره شده، اقدام کنند.

قانون جدید اقامت ترکیه 2023

توجه به این نکته ضروری است که هر ساله به دلایل مختلف، ممکن است قوانین مهاجرت به برخی کشورها، شرایط و مراحل صدور انواع مجوز اقامت و سایر مواردی از این دست، دستخوش تغییراتی گردد تا علاوه بر حفظ منافع کشور مورد نظر، مشکلات قانونی نیز برای متقاضیان کمتر شود. در همین راستا، ترکیه به عنوان یکی از کشورهای محبوب جهت مهاجرت، اخذ انواع مجوز اقامت و کسب شهروندی، در 12 آوریل 2023 تغییراتی را در قوانین خود به تصویب رساند که به موجب آن، قوانین و روش های اخذ اقامت دائم ترکیه یا اصطلاح درست تر آن «مجوز اقامت بلند مدت»، به شرح زیر می باشد:

 

روش های اخذ اقامت دائم ترکیه

1.    اقامت دائم ترکیه از طریق کار
یکی از روش های رایجی که اتباع خارجی می تواند از طریق آن برای کسب اقامت بلند مدت ترکیه اقدام کنند، در اختیار داشتن مجوز کار در این کشور و دعوت به کار از ی کارفرمای ترکیه ای می باشد. برای این منظور، اگر شما در کشور خود ساکن هستید، باید مدارک خود مبنی بر مهارت و تخصصی که دارید را به همراه فرم درخواست کار در این کشور، به سفارت یا کنسولگری ترکیه در کشور خود ارائه دهید.
اما اگر در ترکیه هستید، می توانید این مدارک را در سامانه دولت الکترونیکی ترکیه موسوم به «e-Devlet» ثبت کنید تا درصورتی که یک کارفرمای ترکیه ای به دنبال فردی با تخصص و مهارت شما باشد، دعوت نامه ای برای شما ارسال کند. بدین ترتیب، شما درصورت تمدید این مجوز برای مدت تعیین شده، می توانید نهایتا موفق به اخذ مجوز اقامت بلند مدت ترکیه شوید.
2.    اقامت دائم از طریق سرمایه گذاری
با توجه به انواع روش هایی که برای کسب موجوز اقامت بلند مدت ترکیه، یکی از روش هایی که بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران خارجی است، شرایط مناسب برای استفاده از فرصت های متعدد سرمایه گذاری در این کشور می باشد. بر همین اساس، آن دسته از اتباع خارجی که در حوزه هایی مانند: املاک و مستغلات، گردشگری، خدمات مالی، خرید اوراق بهادار، کشاورزی و …، اقدام به سرمایه گذاری کرده و حائز برخی شرایط مختص به هر یک از حوزه های ذکر شده باشند، می توانند برای دریافت این نوع از موجوز اقامت ترکیه، درخواست بدهند.
نکته بسیار مهمی که در این رابطه وجود دارد، عدم امکان اشتغال به کار برای چنین افرادی است؛ به بیان دیگر، اگر شما از طریق سرمایه گذاری در ترکیه اقدام به دریافت اقامت دائم این کشور کنید، این موضوع به هیچ عنوان موجب نمی گردد مجوز کار در ترکیه را نیز، بدست آورید.
3.    اقامت دائم از طریق ثبت شرکت
در حالت کلی، ترکیه در سال های اخیر بواسطه رشد و توسعه هایی که در حوزه های مختلفی چون گسترش زیرساخت ها، افزایش ظرفیت های اقتصادی خود و فراهم آوردن امکانات لازم بدست آورده، موجب شده بسیاری از اتباع خارجی و شرکت های بین المللی، چنین مزایایی را مدنظر قرار دهند؛ از این رو، بسیاری از آن به دلیل پایین بودن هزینه های زندگی و کار در ترکیه در مقایسه با بیشتر کشورهای جهان و نیز دسترسی آسان به کشورهای آسیایی و اروپایی، این کشور را برای راه اندازی مشاغل خود یا توسعه آنها، انتخاب می کنند.
بدین ترتیب، اتباع خارجی می توانند با ثبت شرکت در ترکیه و راه اندازی کسب و کار خود دراین کشور (یا تاسیس شعب و دفاتر نمایندگی)، علاوه بر بهره مندی از شرایط خود اقتصادی و تجاری این کشور، مجوز اقامت بلند مدت آن را نیز بدست آورند.
4.    اقامت دائم ترکیه از طریق ازدواج
آخرین روشی که می توان در این رابطه معرفی کرد، گزینه ازدواج با یک تبعه ترکیه ای است که شاید در مقایسه با سایر روش ها، کمتر مورد اتفاده و توجه قرار می گیرد؛ چراکه این امر، مستلزم علاقه مندی و تمایل دو فرد به یکدیگر جهت زندگی مشترک و ازداج بوده و در چنین مواقعی، تبعه خارجی پس از ازدواج با یک شهروند ترکیه، می تواند نسبت به دریافت مجز اقامت بلند مدت این کشور، اقدام و در ترکیه با همسر خود زندگی کند.
 

اقامت دائم ترکیه از طریق تحصیل

برخلاف تصور برخی، دریافت مجوز اقامت بلند مدت ترکیه از طریق تحصیل در این کشور، به هیچ عنوان امکان پذیر نبوده ولی خبر خوب در رابطه اینکه، دانشجویان خارجی با تدام تحصیل در ترکیه برای 5 سال، می توانند شهروندی این کشور و پاسپورت ترکیه را بدست آورند.
اقامت دائم ترکیه با اجاره خانه
از جمله تصورات نادرستی که در رابطه با اخذ مجوز اقامت بلند مدت ترکیه (اقامت دائم)، رواج یافته، امکان دریافت آن از طریق اجاره خانه یا هرگونه ملک دیگری در ترکیه می باشد. بر این اساس، متاسفانه باید ذکر کرد اتباع خارجی در ترکیه، به هیچ عنوان نمی توانند از طریق اجاره خانه یا هرگونه ملک دیگر در این کشور برای اخذ اقامت دائم ترکیه اقدام کنند.

 

هزینه اقامت دائم در ترکیه

یکی دیگر از موارد مهم برای آن دسته از اتباع خارجی که تمایل به دریافت اقامت موقت ترکیه دارند، آگاهی از هزینه های دریافت مجوز مورد نظر می باشد. این موضوع که تا حد زیادی وابسته به روش انتخابی شما برای اخذ مجوز اقامت بلند مدت ترکیه است، به همین دلیل نمی توان به مبلغ مشخصی اشاره داشت؛ همچنین، از دیگر عوامل تاثیرگذار در این رابطه، عبارتند از: تعداد افراد همراه با شما، شهری که قصد اقامت در آن را دارید، سبک زندگی شما و بسیاری عوامل دیگر.

 

اقامت دائم ترکیه برای ایرانیان

در سال های اخیر، ترکیه یکی از محبوب ترین کشورها نزد ایرانیان جهت اخذ شهروندی، سرمایه گذاری، کسب انواع مجوز اقامت، تحصیل، کار و زندگی بوده که عمده ترین دلایل آن نیز، شرایط خوب اقتصادی ترکیه، امنیت بالای اقتصادی و اجتماعی، روابط خوب بین المللی، فرصت های متعدد سرمایه گذاری، بهره مندی از انواع خدمات رفاهی و اجتماعی باکیفیت، مراکز درمانی و آموزشی پیشرفته و …، می باشد. از سوی دیگر، تشابهات فرهنگی بین مردم ایران و ترکیه در کنار تاریخ مشترک یا غذاها و آداب و رسومی که بیشتر آنها ریشه های یکسانی دارند، باعث شده اند ایرانیان به راحتی با شرایط زندگی در ترکیه خو بگیرند.
در چنین شرایطی، به دلیل آنکه مواردی مانند سرمایه گذاری در ترکیه، خرید ملک، تحصیل و راه اندازی کسب و کار در این کشور، بسیار جذاب و در دسترس می باشد، لذا در کنار انواع مجوزهای اقامت در ترکیه، مجوزهایی مانند اقامت دائم ترکیه، مورد توجه برخی از ایرانیان قرار می گیرد؛ چراکه بدین ترتیب، می توانند به راحتی شرایط مناسبی را جهت کار، تحصیل، زندگی و سرمایه گذاری در ترکیه برای خود و خانوادیشان فراهم آورده و به موقعیت های جدیدتر و بهتری نیز، دست یابند.

تهیه وتنظیم: تایماز گلزار