بطور کلی، می توان گفت در ترکیه نیز همانن سایر نقاط جهان، مالیات بر درآمد مرتبط با تمامی افرادی است که به طور قانونی در این کشور زندگی و به عنوان کارمند یا کارفرما، دارای درآمد هستند. از این رو، نظیر آنچه در مورد کارمندان و کارفرمایان ترکیه ای اعمال می شود، برای اتباع خارجی کارمند و کارفرما که در ترکیه کار می کنند نیز، مالیات بر درآمد محاسبه می گردد.
طبق ماده 1 قانون مالیات بر درآمد، درآمد اشخاص حقیقی، شامل مالیات بر درآمد شده و طبق سایر قوانین مختلف مالیاتی، این افراد مشمول پرداخت مالیات هستند که شامل: درآمد تجاری، دستمزد، درآمد کشاورزی، درآمد خود اشتغالی و …، شده و بسته به منبع درآمد هر فرد یا گروه، دسته بندی می شود. در این بین، آن دسته از اتباع خارجی که که به طور دائم و با مجوز کار معتبر در ترکیه کار می کنند، یا کسانی که به طور موقت توسط شرکت های خارجی به کار گماشته شده اند، هر دو مشمول مالیات بر درآمد می گردند. در ادامه هرچه بیشتر شما را مهمترین نکات درخصوص مالیات بر درآمد که مرتبط با اتباع خارجی است، آشنا خواهیم کرد.
مالیات بر درآمد اتباع مستقر در ترکیه
بنابر قانون مالیات بر درآمد، حقوق به عنوان مزایای غیرنقدی و نقدی دریافت شده از کارفرما، برای انجام یک کار برای مدت زمان معینی تعریف می شود. پیش از هرچیز، باید بدانید برای کارِ قانونی یک تبعه خارجی در ترکیه، وی باید دارای مجوز اقامت معتبر باشد که درخواست آن نیز می بایست مستقیما از طرف کارفرما و با فراهم اوردن شرایط مورد نیاز، به وزارت کار صورت گیرد. به عنوان یک قاعده کلی، اتباع خارجی نمی توانند به نام خود برای مجوز کار درخواست داده و این کار صرفا از طریق کارفرمایی که با او به توافق رسیده اند، امکان پذیر است.
از سوی دیگر و بر اساس قوانین نظام مالیاتی ترکیه، کلیه درآمدهای حاصل از حقوقِ شاغلین، با نوعی سیستم مالیات بر درآمد که به آن «Stopaj Sistemi» گفته می شود (مالیات بر درآمدی که در آن به جای دریافت کننده حقوق، مالیات توسط پرداخت کننده آن به دولت داده می شود)، پرداخت می گردد. لذا، مراکز تجاری اشتغال با کسر مالیات بر درآمد از حقوق پرسنل خود، به نام آنها موظف به پرداخت مالیات بر درآمد هستند. مجددا نیز به عنوان یک قاعده، کلیه اتباع خارجی که در ترکیه به صورت قانونی کار می کنند، مالیات بر درآمدشان توسط کارفرمایان آنها پرداخت می شود. علاوه بر این، کسانی که دائما در حال معاملات تجاری هستند یا سار فعالیت های حرفه ای را انجام می دهند، اگر جزو موارد استثنا و مندرجات ذکر شده در قانون نگردند، باید سالانه درآمد خود را با اظهارنامه مالیات بر درآمد، اعلام نمایند.
مالیات بر درآمد اتباع حاضر بواسطه ماموریت شغلی در ترکیه
در سال های اخیر و در نتیجه افتتاح شعب توسط بسیاری از شرکت های بین المللی در ترکیه یا انجام سرمایه گذاری در این کشور، شاهد افزایش قابل توجهی از حضور اتباع خارجی در ترکیه هستیم. از این رو و درخصوص مالیات بر درآمد برای شاغلین و افرادی که به طور موقت در زیر مجموعه این شرکت های چندملیتی فعال در ترکیه کار می کنند، یک برنامه مدون با مسئولیت محدود به اجرا درآمده است. درنتیجه به عنوان قاعده کلی، کلیه اتباع خارجی که برای مدت مشخصی جهت کار در ترکیه درحال ماموریت کاری هستند، موظفند میزان دستمزد دریافتی خود در طول اقامتشان در ترکیه را اعلام کنند. اما در چارچوب همین قانون، معاهدات معاف از مالیات دوجانبه که ترکیه عضو آن می باشد نیز، باید در نظر گرفته شود. لذا، چنانچه شهروندان کشورهایی که عضو چنین دارای معاهدای بوده و در کشور خود این درآمد را اعلام کرده باشند، دیگر نیازی به اعلام آن در ترکیه نخواهند بود. با این حال، باید کلیه شرایط و تمامی موارد توافق نامه در نظر گرفته شود.
برنامه تامین اجتماعی و قانون سه ماهه
مطابق ماده 4 قانون بیمه های تامین اجتماعی و بیمه عمومی سلامت ترکیه، افرادی که در این کشور تحت عنوان قرارداد خدماتی درحال فعالیت و همکاری با حداقل یک کارفرما هستند، به عنوان بیمه شده در نظر گرفته می شوند. همچنین، در رابطه با پرسنل گماشته شده از کشورهای خارجی و افرادی که کمتر از سه ماه در ترکیه کار کرده و ساکن کشور خود هستند، اگر بتواند بیمه بودن خود را مستند کنند، دیگر در ترکیه به عنوان بیمه شده در نظر گرفته نمی شوند. همچنین، طبق اصل تقابل، اتباع خارجی که شهروند یکی از کشورهایی هستند که با ترکیه توافق نامه بین المللی تامین اجتماعی دارند، دیگر در ترکیه به عنوان بیمه شده پذیرفته نمی شود؛ با این حال، اتباعی که قرار است بیش از سه ماه در ترکیه کار کنند، باید در سیستم تامین اجتماعی ترکیه ثبت شوند. از این رو، امروزه طبق سیستم ردیابی اجازه کار، ثبت نام اتباع خارجی در برنامه تامین اجتماعی توسط دولت کنترل می شود. علاوه بر این، برای ثبت نام اتباع خارجی در برنامه های تامین اجتماعی، روش های حداقل دستمزد برای گروه های شغلی مختلف تعیین شده است.