رانندگی در ترکیه بسیار ساده است، به خصوص اگر شما از کشوری آمده باشید که آنجا نیز از سمت راست جاده رانندگی می کنند؛ اما در عین حال، درنظر داشته باشید آنها سبک رانندگی مخصوص به خودرا همانند سایر نقاط جهان دارا می باشند.
ترکیه ای ها پیش از این تمایل زیادی به: رانندگی با سرعت بالا دارند، ویراژ دادن و عبور از بین سایر خودروها و نیز صحبت با تلفن همراه، هنگام رانندگی داشتند. اما در طی سال های اخیر و اعمال قوانین راهنمایی و رانندگی مطابق با استانداردهای اروپا، تا حد زیادی موجب بهبود و اصلاح این موضوع گردید. در همین راستا، ایست های بازرسی متعددی توسط پلیس جهت برخورد با: رانندگان مست، بررسی گواهینامه یا بیمه نامه خودرو و نیز رانندگی هایی نامناسب، صورت می گیرد. لذا، درصورت توقف های معمول و بازرسیِ نیروهای پلیس، عدم وجود مدارک لازم یا ارائه آنها از سوی شما، می تواند دردسرساز شود.
جاده و خیابان های ترکیه
بزرگراه های اصلیِ ترکیه وضعیت بسیار عالی داشته و تردد در آنها بسیار آسان می باشد. درحالت کلی، هر چند این مسیرها بسیار وسیع تر از سایر مسیرهای روستای و فرعی می باشند، اما با این وجود، بهتر است هرگونه سبقت با احتیاط انجام شود. در عین حال مواجه شدن با ترافیک در خیابانی تک بانده، بویژه در ساعات شلوغی، غیرمعمول نمی باشد. لذا بهتر است به دلیل شلوغی این مسیرها و نیز وجود خودروهایی چون: کامیون، خودروهای باری، وانت و سایر وسایل نقلیه تجاری، جانب احتیاط را بیشتر رعایت کنید.
در جاده های آرام تر روستایی، دیدن وسایل نقلیه سنگین موضوعی غیرمعمول بوده و همین موضوع، این مسیرها را برای گردشگری ایده آل می کند. رانندگی در این جاده های نه تنها سرگرم کننده، بلکه موجب دیدن مناظر بسیار زیبای روستایی شده و همین موضوع گردشگران بسیاری را به خود جلب می کنند. بدین ترتیب، می تواند زندگی واقعی در ترکیه را یافته و از استقبال گرم روستاییان بهره مند شود.
سوخت وسایل نقلیه در ترکیه
در ترکیه، سوخت بطور گسترده ای در دسترس می باشد. طی چند سال گذشته، هزاران جایگاه بزرگ و جدید سوخت در ترکیه افتتاح شد که در اکثر موارد، فاصله جایگاه بعدی با شما، بیشتر از چند کیلومتر نمی باشد. در مناطق روستایی غالبا سوخت دیزل (گازوئیل)، بدون مالیات و ارزان تر می باشد که فقط در وسایل نقلیه کشاورزی بکار می رود. باید توجه داشت که قیمت انواع سوخت در ترکیه، نه تنها در هر شهر، بلکه در نقاط مختلف یک شهر نیز، ممکن است متفاوت باشد. از این رو، قیمت تقریبی انواع سوخت در دسامبر 2019 بدین شرح ثبت گردید:
- سوخت بنزین: 7 TL در هر لیتر
- سوخت دیزل/گازولین/گازوئیل: 6 TL در هر لیتر
- سوخت اتوگاس/گاز (LPG): 4 TL در هر لیتر
آداب و عادات رانندگی در ترکیه
- در ترکیه نیز همانند اکثر کشورهای اروپایی، رانندگی از سمت راست جاده انجام شده و هرگونه سبقت گرفتن از سمت راست خودروی دیگر، غیرقانونی می باشد.
- جهت تعویض لاین عبوری و نیز نگاه داشتن در کنار جیابان یا جاده، زدن چراغ راهنما بسیار ضروری است.
- احتیاط در شب امری بدیهی بوده و توجه به آن در جاده های فرعی، روستایی و خارج شهر، به دلیل احتمال وجود وسایل نقلیه کشاورزی چون تراکتور و …، یا حتی احشام، بسیار حیاتی است.
- کاهش سرعت در نزدیکی به تقاطع ها، از جمله مواردی است که به دلیل تردد عابرین پیاده و نیز سایر خودروها، باید مورد توجه قرار گیرند.
رانندگی امن در ترکیه
رانندگی در بزرگراه های ترکیه تجربه ای دلپذیر است که معمولا با رعایت سرعت مجاز، می توان ایمنی را برای خود و سایر رانندگان تضمین نمود. در ترکیه نیز همانند اکثر کشورهای توسعه یافته و اروپایی، احترام به قوانین و حقوق سایرین، ضامن امنیت و سلامتی همگان می باشد. حضور دائم پلیس و دوربین های متعدد کنترل سرعت و ثبت تخلفات، از جمله مواردی هستند که رانندگی امن و مطمئنی را فراهم می آورند.
محدودیت سرعت در مسیرهای مختلف
در حالی که محدودیت سرعت در اکثر جاده های ترکیه 90 کیلومتر در ساعت می باشد، این موضوع در آزادراه ها: 120 کیلومتر، و بزرگراه های دو بانده: 110 کیلومتر در ساعت تعیین شده است. در شهرها و برخی جاده های روستایی، معمولا محدودیت سرعت معمولا 50 کیلومتر در ساعت (حتی 30 کیلومتر در ساعت)، می باشد. با این حال، احتیاط همچنان لازم است.
نکته: همیشه میزان 10% اختلاف در حدنصاب رعایت سرعت وجود دارد. موارد استثنایی نیز، چون تردد در نزدیکی مدارس وجود دارند که با علائم مشخص می شوند.
انواع گواهینامه های رانندگی در ترکیه
دریافت گواهینامه و مراحل ثبت خودرو در ترکیه، موضوعی بسیار جدی بوده و به دلیل اعتبار و جایگاه گواهینامه ترکیه چه در داخل و چه در خارج از کشور، اهمیت به آن موضوعی مهم به شمار می رود. با توجه به ارزش گواهینامه ترکیه در 84 کشور دیگر، باز بهتر است با سایر مدارک و گواهینامه هایی که امکان رانندگی در این کشور را فراهم می آورد، آشنا شوید:
- استفاده از گواهینامه رانندگی کشور خود: همانطور که پیشتر اشاره شد، ترکیه با 84 کشور جهان درخصوص گواهینامه رانندگی، دارای توافقات دوجانبه می باشد (مراجعه به http://www.trafik.gov.tr/)؛ این موضوع به گردشگران این اجازه را می دهد درصورت عکس دار بودن گواهینامه هایشان، از گواهینامه های صادر شده کشور خود، برای 6 ماه در ترکیه استفاده نمایند (درصورت عکس دار نبودن گواهینامه، امکان استفاده قانونی از آنها وجود نخواهد داشت). طول مدت زمان استفاده از گواهینامه خارجی، تا حد زیادی بستگی به کشور شما دارد. این مدت زمان در وب سایت «راهنمایی و رانندگی ترکیه»، اعلام و کشورهایی که در این لیست درج نشده یا افرادی که گواهینامه آنها عکس دار نمی باشد، می توانند از گواهینامه هایشان صرفا به عنوان «مجوز بین المللی رانندگی» استفاده کنند.
- مجوز بین المللی رانندگی (IDP – International Driving Permit): براساس دو كنوانسیون پذیرفته شده جهانی كه برخی اعضای آن حاضر به پذیرش دوجانبه آن با سایر کشورها شده اند، دو نوع مجوز بین المللی رانندگی وجود دارد؛ کنوانسیون مورد پذیرش کشور ترکیه «کنوانسیون 1949 IDP» می باشد. موسسات صادرکننده این نوع مجوز که عضو انجمن وسایل نقلیه موتوری هستند، از اعضای طرفین این توافق اطلاع داشته و بد نیست شما نیز از آنها آگاه باشید. برای یافتن یا آشنایی با این مراکز در کشور خود، می توانید آنها را در Google جستجو نمایید.
باوجودی که IDP در سطح بین الملل موضوع شناخته شده می باشد، اما با این حال هیچ شماهی به «گواهینامه بین المللی رانندگی» ندارد. در واقع، IDP به عنوان مجوز قانونی برای رانندگی در کشوری دیگر نبوده و صرفا همانند یک گواهی برای اثبات وجود گواهینامه رانندگی از سوی شما در کشورتان می باشد. اگرچه سند IDP برای 12 ماه اعتبار دارد، اما فقط برای 6 ماه از تاریخ ورودتان به کشور ترکیه (در طول تقویم سالانه)، امکان استفاده از آن را دارید.
- تبدیل گواهینامه خود در ترکیه: پس از طی این 6 ماه، شما باید گواهینامه خود را تبدیل و در ترکیه معتبر نمایید. این امر معمولا برای افرادی که ساکن ترکیه هستند نیز، صدق کرده و روند نسبتا ساده ای دارد. برای این منظور، لازم است به یکی از دفاتر راهنمای و و رانندگی در منطقه خود مراجعه و بدون هرگونه آزمایش رانندگی یا پزشکی، آن را به انجام برسانید. گواهینامه های رانندگیِ ترکیه، بدون تاریخ انقضا بوده و مدارک لازم برای دریافت آن، عبارتند از:
- اصل گواهینامه رانندگی به همراه پرینت رنگی از پشت و رو
- ترجمه ترکیه ای گواهینامه ایرانی با مهرتایید کنسولگری ترکیه
- پرونده تشکیل شده در روز ملاقات توسط اداره راهنمایی و رانندگی
- چهار عکس تایید شده بیومتریک (6×4 – بهتر است توسط عکاس ترکیه ای بدلیل اطلاع از از نکات لازم گرفته شود)
- مجوز اقامت
- گواهی سلامت با اعتبار یکساله (می توانید آن را از بیمارستان های دولتی یا خصوصی دریافت کنید)
- گواهی سطح تحصیلات (در ترکیه داشتن حداقل گواهی پایان دوره مقطع ابتدایی، اجباری می باشد)
- گواهی گروه خون
- برگه رسید پرداخت هزینه های لازم
سفر با خودروی شخصی به ترکیه
اگر قصد سفر به ترکه با خودرو یا وسیله نقلیه شخصی خود را دارید که در کشورتان به ثبت رسیده، تنها به شرط رعایت موارد فوق، این امکان برای شما وجود خواهد داشت. برای این منظور، فقط لازم است مدارک اثبات مالکیت خودرو را که دارای تاییده های قانونی می باشند، بدون هرگونه قصد تجاری (مانند خرید و فروش خودرو و …)، همراه داشته باشید؛ همسر یا فرزندانتان نیز می توانند با آن در ترکیه رانندگی نمایند.
مدارک و تجهیزات لازم در خودرو
- گذرنامه
- گواهینامه های رانندگی
- سند مالکیت خودرو
- بیمه نامه خودرو (معمولا داشتن «Green Card» ضروری است)
- مبدل های چراغ جلو (معمولا برای خودرورهایی که برای راندن در سمت چپ طراحی شده اند، بکار می رود)
- جعبه کمک های اولیه
- کپسول آتش نشانی
- دو عدد طناب
- جعبه ابزار و جک برای تعویض لاستیک
- لامپ های قابل حمل هشدار دهنده
- دو مثلث هشدار به سبک اروپایی (که باید حداقل در 50 متری جلو و عقب وسیله نقلیه قرار گیرند)
- زنجیر چرخ (در زمستان)
- شماره پلاک بین المللی برای خودروهای خارجی که نشان دهنده کشور صادرکننده آن پلاک می باشد.
نکته: پس از رعایت تمام موارد فوق، عاقلانه است نسبت به «بیمه خودرو در ترکیه» اقدام کنید تا رانندگی ایمن تری داشته باشید. همچنین، لازم به ذکر است تست فنی خودرو در ترکیه، سالانه نمی باشد.
قوانین اصلی رانندگی در ترکیه
- عابران پیاده دارای حق تقدم هنگام عبور از خط کشی عابرپیاده می باشند اما اگر شا عابر پیاده هستید، بهتر همچنان محتاط باشید!
- کلیه سرنشینان خودرو ملزم به بستن کمبند ایمنی هستند.
- كودكان كمتر از قد 35 متر (حدود 4 تا 6 اینچ)، یا زیر 36 كیلوگرم وزن، باید در صندلی مناسب كودكان و دارای بند ایمنی بنشینند.
- در حالت کلی، علائم راهنمایی و رانندگی در ترکیه، همانند سایر کشورهای ارپایی می باشد.
- پارکینگ های خودرو، با نماد بین المللی «P» یا «Otopark» مشخص شده اند.
پارک خودرو در ترکیه
پارک خودرو در ترکیه، چیزی بین هنر و مهارت می باشد. وجود جای پارک در شهرها و بسیاری از سواحل توسعه یافته ترکیه، به شکا های مختلفی وجود دارد که شامل: حاشیه تعیین شده خیابان ها، پارکینگ های عمومی و خصوصی و محدوده های پارک موقت، می گردد.
- پارک در خیابان: در شهرهای کوچک، نیازی به دریافت مجوز برای پارک در خیابان وجود ندارد. اما در اکثر شهرها اصلی و بزرگ، بیشتر خیابان ها دارای محدودیت پارک بوده و در چنین مناطقی، غالبا با پرداخت هزینه پارک به پارکبان، می توان توقف نمود.
- محوطه های پارک خودرو (خارج از محدوده خیابان): اکثر شهرها و روستاها دارای محوطه های عمومی پارک خودرو و برخی دارای محوطه های اختصاصی می باشند. برخی از آنها (مانند جای پارک اختصاصی فروشگاه یا فست فودها)، متعلق به بخش خصوصی بوده ولی با توجه به شرایط ذکر شده، می تواند مورد استفاده عموم نیز واقع شوند. از جمله این شرایط، استفاده چنین جای پارک هایی صرفا برای مشتریان محل موردنظر و حداکثر برای دو ساعت می باشد. همچنین، برخی از این محوطه های پارک قابل استفاده برای عموم نیز بوده و شما لازم به پرداخت هزینه می باشید.
- محدوده های پارک خیابانی: این قبیل مکان ها گاها فضاهای سرپوشیده، پارکینگ ها و مکان هایی هستند که با پرداخت هزینه به پارکومتر، دستگاه یا باجه های ویژه پرداخت، در دسترس عموم می باشند؛ محدودیت اصلی درخصوص چنین مکان هایی، محدودیت زمانی و طول مدت پارک خودرو می باشد که معمولا با تابلوهای متعددِ «محدودیت زمانی برای پارک» مشخص می شوند. نظارت بر چنین مکان هایی، توسط پلیس انجام و درصورت پایان مهلت، از سوی آنها برگه جریمه ای صادر می شود که قابل پرداخت در اداره پلیس محلی یا بانک امکان پذیر است. درصورت عدم جابجایی خودرو نیز، خودروی شما توسط خودروی ویژه حمل منتقل خواهد شد.
- پارکینگ ویژه افراد کم توان: در ترکیه، وجود نشان آبی رنگ بر روی زمین یا تابلوهاش، بیانگر جای پارک افراد کم توان می باشد.
عمده ترین تخلفات رانندگی در ترکیه
- عدم استفاده از کمربند ایمنی
- رانندگی خطرناک
- رانندگی در عین مستی (جریمه وجود بیش از 50 میلی گرم الکل در هر 100 میلی لیتر خون، ممنوعیت استفاده از گواهینامه رانندگی به مدت 6 ماه می باشد)
- صحبت با تلفن همراه هنگام رانندگی
- نادیده گرفتن دوربین های کنترل سرعت
- رانندگی با خودروی بدون بیمه (داشتن بیمه شخص ثالث اجباری است)
- عدم وجود مدارک لازم (گواهینامه رانندگی، اسناد خودرو، پاسپورت و…)
- عدم رعایت سن قانونی برای رانندگی (سن دریافت گواهینامه: 17، و اجاره خودرو: 21 یا 23 سال بسته به شرکت ارائه دهنده)
- نادیده گرفتن قوانین ایمنی کودک (هیچ کودک زیر 12 سالی اجازه نشستن در صندلی جلو را نداشته و می بایست در ردیف عقب و بر روی صندلی ویژه کودک و دارای محافظ، بنشیند)
- انباشت جریمه های جزیی (در ترکیه، پرداخت نقدی جریمه های جزئی به مامور مسئول هنگام ثبت جریمه، بسیار رایج می باشد)
اطلاعات اضطراری و راهکارها
- شماره تلفن تماس اضطراری استاندارد در تمام اروپا 112 بوده که در ترکیه برای: پلیس، آتش نشانی و آمبولانس، نیز استفاده می شود.
- شماره پلیس راهنمایی و رانندگی 154 (Turkish Touring and Automobile Club یا تماس با 212 – 282 8140 بگیرید).
- درصورت بروز هرگونه مشکل فنی، باید با شماره درج شده در برگه های خودرویِ کرایه ای یا نصب شده بر روی شیشه جلویی خودرو، تماس بگیرید.
- استفاده از راننده دوم در مسیرهای طولانی و خودروی شخصی.
- پس از تماس با اورژانس یا پلیس راهنمایی و رانندگی، برای شرکت بیمه خود گزارشی از آنها دریافت کنید. در حالی که منتظر رسیدن پلیس یا اورژانس می باشید، حتما از صحنه عکس بگیرید و: نام، آدرس و شماره تلفن طرف مقابل و نیز شاهدین حادثه را بگیرید. درصورت ایمن بودن مسیر، خودروی خود را جابجا نکنید اما در غیر این صورت، حتما آن را به حاشیه هدایت کنید.
پلیس راهنمایی و رانندگی در ترکیه
پلیس ترکیه حضور بسیار محسوسی در خیابان ها و جاده های ترکیه دارد و به طور مرتب، رانندگان را جهت بررسی: مدارک، بیمه خودرو و سایر اسناد راهنمایی و رانندگی، متوقف می کنند که معمولا این کار را بصورت تصادفی انجام می شود. علیرغم آنچه بسیاری از مردم اعتقاد دارند، جریمه های تعیین شده از سوی پلیس به جیب آنها نمی رود!
درصورتی که خودروی شما به دلایل ایمنی و جدی ای متوقف و رانندگی با آن خطرناک تشخیص داده شود (مواردی چون خراب بودن چراغ، جزئی محسوب می شوند)، معمولا خودرو توسط پلیس توقیف و به مرکز نگهداری و تعمیر وسایل نقلیه منتقل می شود تا موارد موردنظر، تعمیر و اصلاح شوند. این مراکز که توسط ادارات پلیس، دارای تایید رسمی می باشند، خودروی شما را پس از انجام تعمیرات لازم و پرداخت هزینه لازم از سوس شما، ترخیص می گردنند.
مبلغ جریمه های رانندگی در ترکیه براساس قوانین سال 2020
مبالغ جرایم رانندگی سال 2021 با افزایش 9.11 درصدی نسبت به سال، قبل به شرح زیر اعلام شده است:
مبلغ جریمه به لیر (TL) | نوع تخلف |
144 | عدم استفاده از کمربند ایمنی |
144 | سیگار کشیدن توسط راننده در داخل خودرو |
144 | نقض ممنوعیت پارک کردن |
314 | عبور از چراغ قرمز |
314 | تجاوز %10 تا %30 از سرعت مجاز |
652 | تجاوز %30 تا %50 از سرعت مجاز |
1340 | تجاوز بیش از %50 از سرعت مجاز |
613 | عدم رعایت حق تقدم پیاده ها |
551 | ناخوانا بودن پلاک خودرو |
2270 | استفاده بدون پلاک از وسیله نقلیه ثبت شده |
6687 | استفاده از پلاک جعلی |
613 | عدم استفاده از تاکسی متر توسط رانندگان تاکسی |
613 | عدم استفاده و بکارگیری سرعت نگار (تاخوگراف) |
965 | عدم وجود گواهی SRC برای مالکان خودرو |
965 | عدم استفاده از لاستیک زمستانی |
1235 | تجاوز از حداکثر بار بیش از 10 |
314 | صحبت با تلفن همراه حین رانندگی |
144 | پرت کردن و یا ریختن هر نوع شی به بیرون از خودرو |
2484 | رانندگی در خلاف جهت |
613 | رانندگی با خوردویی که گزارش غیرایمن بودن را از معاینه فنی دریافت کرده |
1340 | رانندگی در حالت مستی برای بار اول |
1979 | رانندگی در حالت مستی برای بار دوم |
2698 | رانندگی در حالت مستی برای بار سوم |
2698 | رانندگی با خودروی فرسوده |
6977 | رانندگانی که از مواد مخدر استفاده می کنند |
1340 | لایی کشیدن |
6200 | دریفت رفتن |
314 | خودروی بدون معایه فنی |
1352 | استفاده از اگزوز اسپورت |
122 | همراه نداشتن کارت خودرو |
2698 | رانندگی بدون گواهینامه |
314 | همراه نداشتن گواهینامه رانندگی |
314 | تغییر مسیر به شکل خطرناک و رانندگی روی خطوط (بجای بین خطوط) |
1352 | رانندگی در لاین مخالف |
عبارات کاربردی
معنی | عبارات ترکیه ای |
جاده ناهموار | Bozuk satih |
توجه | Dikkat |
ایست | Dur |
پارک ممنوع | Park yapilmaz |
جاده در دست تعمیر | Tamirat |
ورود ممنوع | Giremez |
یک طرفه | Tek yon |
آهسته | Yavas |
خط کشی عابر پیاده | Yaya gecidi |
جاده مسدود است | Yol kapali |
من دچاره سانحه شده ام | Ben yaralandim |
ایستگاه پلیس کجاست؟ | Nerede polis karakolu? |
من پنجر کرده ام | Arabamin lastigi patladi |
من تصادف کرده ام | Ben Kaza yaptim |
کجا؟ | Nerede? |
از کجا می توانم سوخت تهیه کنم؟ | Ben benzin nereden satın alabilirim? |