تایماز گلزار طی سال های اخیر و به دلیل افزایش میزان تقاضای برق در کشور ترکیه بواسطه رشد بالای جمیعت و صنعتی شدن، سرمایه گذاری در حوزه انرژی اهمیت زیادی پیدا کرده است. از این رو، امروزه اولویت زیادی به تولید انرژی از منابع داخلی و تجدیدپذیر و نیز روش های سنتی تولید انرژی، داده شده است.
دولت ترکیه با توجه به نیاز روز افزون خو به انرژی برق، همچنان به اجرای پروژه های جدید سرمایه گذاری انرژی توسط بخش های دولتی و خصوصی، با سرعت زیادی می پردازد؛ از این رو، سهم نیروگاه های برق آبی، بادی و خورشیدی از کل نیروگاه های تولید انرژی از منابع تجدید پذیر و داخلی، روز به روز در حال افزایش است. در ترکیه به ویژه منابع انرژی تجدیدپذیر، بیشترین تعداد نیروگاه های برق-آبی را به لحاظ تولید انرژی دارا بوده و این در حالی است که نیروگاه های بادی و نیروگاه های تولید برق از انرژی خورشیدی (با پیشرفت قابل توجه)، در رده های بعدی قرار دارند.
اهمیت انرژی خورشیدی
کشور ترکیه به لحاظ جغرافیایی، دارای ظرفیت بسیار بالایی جهت استفاده از انرژی خورشیدی در مقایسه با کشورهای اروپایی است که تاکنون بهره برداری های زیادی در این حوزه نموده اند. این بدین معناست که در ترکیه به کمک نیروگاه های تولید برق از انرژي خورشیدی، فرصت های بسیاری برای تامین بخش عمده ای از کل انرژی مصرفی به روش زیست محیطی و رقابتی وجود دارد. برای این منظور و تحت آیین نامه منتشر شده در روزنامه رسمی به تاریخ 2013.10.02 با عنوان «آیین نامه تولید برق غیرمجاز در بازار برق»، با تعیین مواردی برای نصب پنل های تولید برق از انرژی خورشیدی، بنیان این بخش درنظر گرفته شد. اگرچه هزینه های اجارای نیروگاه خورشیدی در سال های اول بسیار زیاد بود و به دلیل کمبود جایگزین های داخلی، مجبور به استفاده از محصولات وارداتی بودند، لذا سرمایه گذاری مورد انتظار صورت نگرفت. اما با این وجود، همچنان تولید برق از انرژی خورشیدی در ترکیه بسیار مورد توجه قرار گرفت.
درنتیجه، سرمایه گذارانی که دارای زمین یا فضای منسبی روی پشت بام بودند (که از الزامات این آیین نامه است)، می توانند به منظور تاسیس نیروگاه یا پنل های خورشیدی، به شرکت های توزیع مربوط مراجعه و فرایندهای دریافت مجوز نیروگاه خورشیدی (GES)، را آغاز کنند. لازم به ذکر است، نیروگاه های خورشیدی اساسا در دو نوع می باشند که یکی بصورت زمینی و دیگری بر روی پشت بام های ترجیحا بلا استفاده تاسیسات صنعتی بزرگ و متوسط می باشد. در هر دو نوع GES، فرآیندهای مهندسی، طراحی پروژه، تهیه و نصب تا اتمام مجوزهای لازم و مراحل قانونی، اتصال سیستم به شبکه برق و تولید برق انجام می شود.
قوانین و مقررات مرتبط
بخش عمده ای از نصب نیروگاه های خورشیدی که تاکنون در ترکیه انجام شده، درخصوص نیروگاه های خورشیدی زمینی می باشد. دلیل این امر نیز عدم مناسب بودن قوانین مربوط به استفاده از پنل های خورشیدی در آیین نامه تولید غیرمجاز برق، بویژه بر روی پشت بام ها طی سال های اول بود؛ این درحالی بود که علاوه بر وجود برخی از مشکلات در انجام این کار، امکان سرمایه گذاری های GES در اجرای این گونه پروژه های (بر روی پشت بام)، به دلیل پایین بودن قیمت واحد برق مصرفی در ترکیه، به صرفه نبود. اما امروزه با وضع مقررات جدید در آیین نامه های مربوطه و تغییرات بوجود آمده در روند دریافت مجوز (که آن را آسان تر کرده)، سرمایه گذاری ها در حوزه بهره برداری از انرژی خورشیدی را بیشتر به نوع GES و بر روی پشت بام ها متمرکز ساخته است. در همین راستا، عواملی چون پیشرفت تکنولوژی، کاهش تدریجی هزینه تجهیزات (مانند: پانل های خورشیدی فتوولتائیک و اینورترها که از اجزای اصلی سیستم نصب GES بر روی پشت بام هستند)، مصرف بالای برق در تاسیسات صنعتی، هزینه های سنگین قبوض، تاثیر افزایش نرخ ارز بر روی تاسیسات و امکان دریافت سود سرمایه گذاری در مدت کوتاه 5-6 سال، از جمله موارد تاثیرگذار در تسریع این روند و افزایش سرمایه گذاری های GES را به میزان قابل توجه به شمار می آیند.
مجموع موارد ذکر شده، موجب گردید تا بسیاری از شرکت های مجری در بخش GES، برنامه ها و اهداف بازار خود را تا سال 2020، در این مسیر تعیین کرده که تخمین زده می شود در ترکیه تقریبا 400 میلیون متر مربع فضا برای نصب GES در مقیاس صنعتی وجود دارد. این رقم حاکی از وجود ظرفیتی حدودا 50 برابر نروگا های GES فعال می باشد. لذا، به منظور بهره مندی از این ظرفیت بالا، عموم مردم به همراه سرمایه گذاران داخلی و خارجی، به سرمایه گذاری در نیروگاه های خورشیدی بر روی پشت بام ها تشویق و روی آورده اند. همچنین، سرمایه گذاران خارجی می توانند مانند شهروندان ترکیه با انجام مراحل قانونی از طریق اشخاص حقیقی یا حقوقی، برای GES پشت بام سرمایه گذاری کنند.
