تایماز گلزار در دهه های اخیر، ترکیه برای کسانی که علاقه مند به زندگی در شرایط بهتر و بهره مندی از امکانات بیشتر رفاهی-اجتماعی-درمانی-آموزشی هستند، تبدیل به یک مقصد مهم جهت زندگی، کار، تحصیل یا گذراندن تعطیلات شده است. از این رو، با توجه به کیفیت بالای زندگی در این کشور، اتباع خارجی بسیاری تمایل به اخذ اقامت بلند مدت یا کسب شهروندی در آن را دارند که به دلیل تفاوت هایشان با هم، بهتر است متقاضیان از آنها اطلاع داشته باشند.
آشنایی با ترکیه و ویژگی های آن
ترکیه در نقطه اتصال آسیا به اروپا، علاوه بر موقعیت جغرافیایی عالی و منحصر به فرد، بواسطه همجواری با دریاهای سیاه، مرمره، اژه و مدیترانه، دارای آب و هوای متنوع (سرد و خشک در سمت شرقی و گرم و مدیترانه ای در سمت غرب)، باعث شده از دیرباز مورد توجه حکومت های بسیاری باشد. این کشور که به دلیل اهمیت آن، می توان امروزه نیز آثار تمدن هایی مانند: یونان و روم باستان، ایران، بیزانس، سلجوقیان، روسیه و نهایتا عثمانی را در اقصی نقاط آن دید، به لحاظ منابع طبیعی نیز (کوه، جنگل، رودخانه، معادن و …)، دارای موهبت های بسیاری است.
این مزایا در کنار توسعه و پیشرفت های چشمگیر در حوزه های مختلف، همگامی و تعامل موثر با سایر کشورها و وضع قوانین کارآمد، از عواملی هستند که ترکیه را به یکی از بهترین کشورها جهت زندگی، کار، تحصیل، درمان و سرمایه گذاری، بدل کرده است. گواه این موضوع نیز، تعدد درخواست های انواع مجوز اقامت در ترکیه یا علاقه مندی به دریافت شهروندی ترکیه (پاسپورت)، از شهروندان کشورهای دور و نزدیک می باشد.
انواع مجوز اقامت در ترکیه
در حالت کلی، شاید بتوان انواع مجوز اقامت در ترکیه را به 6 دسته تقسیم کرد که هریک دارای قوانین و شرایط مختص به خود بوده و برای اطلاع دقیق از هر کدام، می توان به وب سایت اداره مهاجرت ترکیه، مراجعه کرد؛ انواع مجوز اقامت اصلی در ترکیه عبارتند از:
- مجوز اقامت کوتاه مدت (Short-Term Residence Permit)
در حالت کلی، این مجوز صرفا در مواردی چون: گردشگران، راه اندازی کسب و کار، مالکان ملک (خرید ملکی به ارزش حداقل 75 هزار دلار)، جهت برقراری روابط تجاری، انجام تحقیقات علمی، شرکت در برنامه های آموزشی ضمن خدمت، در راستای توافقنامه های تبادل دانشجو و اتباعی که به دستور مراجع قضایی ترکیه ملزم به اقامت در این کشور باشند، صادر می شود.
- مجوز اقامت بلند مدت/دائم (Permanent/Long-Term Residence Permit)
درصورتی که شما پیش تر موفق به دریافت مجوز اقامت کوتاه مدت شده و بتوانید آن را در هر سال و برای 8 سال پیاپی تمدید کنید، در پایان این مدت می توانید آن را مجوز اقامت بلند مدت، تغییر دهید. از دیگر افرادی که می توانند مجوز اقامت بلند مدت دریافت کنند، حائزین شرایط شورای سیاست گذاری مهاجرت می باشند.
- مجوز اقامت تحصیلی (Student Residence Permit)
همانگونه که از نام این مجوز برمی آید، مجوز اقامت تحصیلی صرف برای آن دسته از اتباعی خارجی است که قصد تحصیل در یکی از مقاطع تحصیلی را داشته که می بایست ابتدا در آزمون رسمی ورودی شرکت کرده و نمرات و امتیازات لازم را بدست آورند.
- مجوز اقامت خانوادگی (Family Residence Permit)
با توجه به اینکه ممکن است برخی از اتباع خارجی از قبل موفق به دریافت مجوز اقامت در ترکیه شده و اکنون خانواده های آنها قصد دیدارشان را داشته باشند، لذا این افراد می بایست اقدام به دریافت مجوز اقامت خانوادگی کنند که شامل: همسر خارجی، فرزند خارجیِ همسر او، فرزند تحت تکفل شخص و فرزند غیربالغ فرد یا فرزند خارجیِ همسر وی، می گردد.
- مجوز اقامت بشردوستانه (Humanitarian Residence Permit)
مجوز اقامت بشردوستانه صرفا توسط فرمانداری ها و زمانی صادر می شوند که فرد مورد نظر، حائز شرایط مندرج در ماده 46 قانون شماره 6458 باشد.
- مجوز اقامت قربانیان قاچاق انسان (Residence Permit for Victims of Human Trafficking)
این مجوز صرفا برای قربانیان قاچاق انسان، کسانی که احتمال قربانی شدن آنها وجو دارد و نیز افرادی که قصد همکاری با مقامات در این رابطه دارند، صادر و همانند مجوز پیشین، توسط فرمانداری ها در چارچوب ماده 48 قانون شماره 6458، فقط با اعتبار 30 روز ارائه می شود. این مجوز حداکثر برای 6 ماه تمدید شده و با این حال، مدت آن در کل نمی تواند از سه سال تجاوز نماید.
کسب شهروندی ترکیه و روش های آن (اخذ پاسپورت)
همانگونه که پیش تر نیز اشاره شد، شرایط خوب اقتصادی، فرصت های سودآور سرمایه گذاری، شرایط مناسب برای زندگی، امکانات رفاهی و درمانی پیشرفته، مراکز آموزشی و علمی عالی و بسیاری موارد دیگر، تنها بخشی از عوامل تاثیرگذار در علاقه مندی اتباع خارجی به اقامت دائمی و زندگی در ترکیه به عنوان یک شهروند می باشند؛ چراکه علاوه بر اعتبار پاسپورت ترکیه در سطح جهان و امکان مسافرت یا برقراری آسان روابط تجاری با سایر کشورها، آن دسته از اتباع خارجی که ترکیه را به عنوان خانه جدید خود انتخاب می کنند، می توانند از مزایای بسیار دیگری مانند: فرهنگ غنی، قدمت تاریخی، تعدد جاذبه های طبیعی و گردشگری، غذاهای خوش طعم و …، بهره مند شد.
رشد قابل توجه اقتصادی ترکیه در سال های اخیر، انواع فرصت های پرمنفعت سرمایه گذاری، قوانین تشویقی و حمایتی از سرمایه گذاران، روابط خوب سیاسی و اقتصادی با کشورهای مختلف، امکانات متعدد شهری، دانشگاه های و مراکز آموزشی معتبر، مراکز درمانی پیشرفته و بسیاری موارد دیگر، از دلایلی هستند که اتباع خارجی را علاقه مند به کسب شهروندی ترکیه کرده اند. در همین راستا، روش های دریافت تابعیت این کشور یا پاسپورت ترکیه، به 3 روش زیر ممکن می باشد که عبارتند از:
- خرید ملک در ترکیه به ارزش حداقل 400.000 هزار دلار (بهترین و ارزان ترین روش برای دریافت پاسپورت ترکیه)
- افتتاح حساب بانکی به ارز حداقل 500.000 هزار دلار در یکی از بانک های ترکیه (عدم امکان برداشت از این مبلغ تا 3 سال)
- راه اندازی کسب و کار و استخدام حداقل 50 شهروند ترکیه ای به عنوان نیروی کار
تفاوت شهروندی ترکیه با مجوز اقامت طولانی مدت
مهم ترین تفاوت شهروندی و اقامت دائم ترکیه، امکان ارائه درخواست پاسپورت این کشور می باشد. بر این اساس، آن دسته از اتباع خارجی که دارای مجوز اقامت بلند مدت هستند، مجاز به داشتن پاسپورت ترکیه نیستند. از دیگر تفاوت های مهم داشتن شهروند در مقایسه با مجوز اقامت دائمی، داشتن حق رای و بهره مندی از خدماتی مانند بازنشستگی یا درمانی در ترکیه است.
به عبارت دیگر، زمانی که دولت ترکیه به فردی تابعیت این کشور را اعطا می کند، آن فرد رسما به عنوان شهروند ترکیه شناخته و دیگر یک تبعه خارجی محسوب نمی گردد. لذا، می تواند درمشالی که برای اتباع خارجی ممنوع است، مشغول به کار شده و همانند سایر مردم ترگیه، از مزایای شهروندی این کشور بهره مند شود. به عنوان مثال فردی که 8 سال در ترکیه زندگی کرده است تنها با داشتن کارت اقامت طولانی مدت و نه پاسپورت ترکیه تحت شرایط و قوانین خاصی می تواند اقامت دائم ترکیه را دریافت کند. بنابراین، این مورد را نیز می توان به لیست تفاوت های اقامت طولانی مدت و تابعیت ترکیه اضافه کرد.
نکته مهم: توجه داشته باشید، ممکن است قوانین یا شرایط ذکر شده برای هر یک از انواع مجوز اقامت و نیز اخد شهروندی ترکیه، تحت شرایط مختلفی مانند آنچه در دوران شیوع کرونا رخ داد، دستخوش تغییرات شوند؛ لذا تمامی مطالب گفته شده موقت و نسبی هستند و برای کسب اطلاعات دقیق تر، می توان به وب سایت اداره مهاجرت ترکیه، مراجعه کرد.
