ترکیه از جمله کشورهایی است که به دلیل پایین بودن هزینه های زندگی در مقایسه با بیشتر کشورهای اروپایی و امریکای شمالی و نیز داشتن شرایط مساعد جهت کار، مورد توجه اتباع خارجی بسیاری قرار گرفته است. در چنین شرایطی، این افراد ملزم به دریافت مجوز کار در ترکیه برای اقامت قانونی و فعالیت بوده تا بتوانند علاوه بر بهره مندی از مزایای کار در ترکیه، مشمول دریافت حقوق عادلانه و بیمه درمانی نیز گردند؛ در همین راستا، اطلاع از جدیدترین قوانین مربوط به دریافت مجوز کار برای اتباع خارجی در ترکیه، موضوعی مهم می باشد.
کار در ترکیه برای اتباع خارجی
از جمله مزایای رشد اقتصادی ترکیه بویژه از سال 2018 با رونق بازار املاک و مستغلات این کشور، بهبود شرایط زندگی و افزایش سطح خدمات رفاهی، اجتماعی، درمانی و تحصیلی آن بوده که متعاقبا، باعث جلب توجه سرمایه گذاران، نیروی کار و اتباع خارجی به ترکیه شده است. از این رو، دولت ترکیه برخی قوانین را جهت فعالیت قانونی نیروی کار خارجی در این کشور به تصویب رسانده تا هم آنها در شرایط مناسب و عادلانه ای، کار نمایند و هم منافع کارفرمایان و نیروی کار ترکیه ای حفظ گردد.
بدین ترتیب، به دو صورت می توان برای دریافت مجوز کار ترکیه اقدام کرد که در حالت اول، تبعه خارجی در خارج از ترکیه اقامت داشته و می خواهد پس از دریافت مجوز کار، به این کشور بیاید و در حالت دوم، تبعه خارجی در ترکیه حضور داشته و اکنون برای تداوم اقامت خود در این کشور یا کسب درآمد قانونی، اقدام به دریافت مجوز کار می کنند.
شرایط ارائه درخواست مجوز کار در ترکیه برای اتباع خارجی
پیش از هرچیز، باید اشاره داشت اصلی ترین شرط برای دریافت مجوز کار ترکیه، ارائه درخواست برای مشاغلی است که یا نیروی متخصص ترکیه ای کمی برای آن حوزه وجود دارد، یا به دلیل ظرفیت بالای آن شغل، امکان فعالیت نیروی کار خارجی نیز وجود دارد. در همین راستا، برخی شرایط دیگری که می بایست مورد توجه کارفرمایان ترکیه ای و نیروی کار خارجی باشد، به شرح زیر می باشند:
- سرمایه شرکتی که نیاز به نیروی کار خارجی دارد، باید حداقل 100.000 لیر، درآمد ناخالص آن نیز باید 800.000 لیر و میزان صادراتش در سال قبل، 250.000 باشد.
- حضور حداقل 5 نفر نیروی کار ترکیه ای در شرکت یا موسسه موردنظر که دارای بیمه نیز می باشد.
- در صورت اخذ مجوز کار به عنوان شریک در موسسه، وی می بایست حداقل 20 درصد از سهام شرکت را داشته باشد (این رقم باید بالای 40.000 لیر باشد).
- اگر نیروی کار خارجی به عنوان یکی از شرکای شرکت یا موسسه باشد، باید حداقل 5 نیروی کار ترکیه ای طی 6 ماه گذشته، در آن موسسه کار کرده باشند.
- به طور کلی به ازای هر 5 نیروی کار ترکیه ای، 1 نیروی کار خارجی می تواند در همان شرکت/موسسه، به کار مشغول شود.
- حقوقی که برای کارمند خارجی باید پرداخت شود، باید بیش از حداقل دستمزد رایج باشد.
نکته مهم:
- بندهای اول و دوم، برای مشاغلی که در خانه کار می کنند، اعمال نمی شوند (مانند مراقبت از: بیمار، سالمند و کودک).
- درصورتی که تبعه خارجی در یک شرکت گردشگری و مسافرتی مشغول به کار باشد، بند 2 ضرورتی ندارد.
نحوه دریافت مجوز کار در ترکیه برای اتباع خارجی
پیش از هرچیز، باید اشاره داشت که امکان دریافت مجوز کار ترکیه هم از خارج از کشور و هم در داخل ترکیه، برای اتباع خارجی مقدور می باشد؛ اما بین این دو روش، تفاوت هایی وجود دارد که علاقه مندان به کار در ترکیه، باید آنها را درنظر بگیرند. یکی از اصلی ترین تفاوت های این دو روش، مراحلی است که اتباع خارجی باید برای هر یک طی کنند؛ این درحالی است که بیشتر مدارک مورد نیاز برای هر دو روش، یکسان بوده و معمولا عبارتند از:
- کپی از پاسپورت
- درخواست خود مبنی بر دریافت مجوز کار
- گواهی تخصص/مهارت کاری تبعه خارجی
- رزومه کاری
- درخواست کارفرمای ترکیه ای برای استخدام تبعه خارجی به عنوان نیروی کار
- عکس
- نمونه قرارداد کار
روش های ارائه درخواست برای دریافت مجوز کار در ترکیه
- ارائه درخواست مجوز کار ترکیه از خارج از ترکیه
در این حالت، تبعه خارجی در کشور خود اقامت داشته و قصد دارد برای کار به ترکیه بیاید که خود نیز به دو دسته تقسیم می شود؛ دسته اول، کسانی هستند که به دنبال یک موقعیت شغلی در ترکیه بوده و آنها باید نامه درخواست مبنی بر تمایل به کار در ترکیه را به همراه عکس و کپی پاسپورت، به کنسولگری این کشور در شهر خود یا سفارت ترکیه در کشورشان ارائه دهند تا بتوانند از فرصت های شغلی موجود که توسط کارفرمایان ترکیه ای در وب سایت دولت الکترونیک (E-Devlet)، ثبت شده اند، استفاده نمایند.
اما دسته دوم، کسانی هستند که موفق شده اند از یک کارفرمای ترکیه ای یک نامه دعوت به همکاری دریافت کرده و سپس آنها باید این نامه را به همراه نامه درخواست خود و مدارک مورد نیاز، به کنسولگری یا سفارت ترکیه، تحویل دهند تا درصورت موافق دولت ترکیه، مجوز کار خود را دریافت کنند.
معمولا این فرایند، بین 10 تا 180 روز کاری به طول انجامیده و پس از ارائه مدارک و ثبت درخواست فرد به صورت آنلاین، یک شماره مرجع به وی جهت پیگیری و اطلاع از نتیجه، داده می شود. اگر فرد متقاضی جزو دسته اول باشد، باید منتظر بماند تا یک کارفرمای ترکیه ای، درخواست وی را در وب سایت دولت الکترونیک (E-Devlet)، دیده و به آن پاسخ دهد تا سایر مراحل نیز، طی گردند.
نکته مهم:
- پس از آنکه یک کارفرمای ترکیه ای درخواستی در رابطه با جذب نیروی کار خارجی در سیستم دولتی ثبت نمود، این درخواست توسط وزارت کار و تامین اجتماعی ترکیه بررسی، و پس از تایید، برای متقاضیان به نمایش در خواهد آمد.
- این روند، برای تمامی اتباع خارجی که درخواستی مبنی بر تمایلشان به کار در ترکیه را در سیستم دولت الکترونیک (E-Devlet)، به ثبت رسانده اند نیز طی شده و پس از آنکه مدارک آنها توسط وزارتخانه مربوطه بررسی و تایید گردید، می توانند فرصت های شغلی در ترکیه را که در وب سایت ثبت شده اند، مشاهده نمایند.
- ارائه درخواست برای مجوز کار ترکیه در داخل ترکیه
دسته دیگری از اتباع خارجی که علاقه مند به کار در ترکیه می باشد، کسانی هستند که پیشتر موفق به دریافت مجوز اقامت در این کشور شده و اکنون به شرط آنکه حداقل 6 ماه به پایان اعتبار مجوز اقامتشان مانده باشد، می توانند با ثبت درخواست خود در وب سایت دولت الکترونیک (E-Devlet)، نهایتا تا 6 روز کاری، از یکی از کارفرمایان ترکیه ای نامه استخدامی خود را که توسط وزارت کار و تامین اجتماعی تایید و ارسال می گردد، از طریق با پست ایمیل دریافت کنند؛ مجوز صادر شده، نشان می دهد تبعه خارجی می تواند قانونا در ترکیه به کار مشغول شده و از حقوق قانونی و مزایای بیمه تامین اجتماعی، بهره مند گردد.
مدارکی که کارفرمای ترکیه ای باید در وب سایت E-Devlet ثبت کنند
- ارائه درخواست برای جذب نیروی کار خارجی
- فرم درخواست صدور مجوز کار برای نیروی کار خارجی موردنظر
- اعلام صورت سود و زیان و ترازنامه رسمی شرکت در سال گذشته که مورد تایید اداره مالیات یا SMMM (حسابدار رسمی)، است
- آگهی ثبت شرکت در ترکیه، وضعیت سرمایه، اعلام شرکا و حوزه فعالیت شرکت
- قرارداد کار بین نیروی کار خارجی و کارفرما
- اعلان دستمزد نیروی کار ترکیه ای شاغل در شرکت
- وکالتنامه محضری کارفرما