تایماز گلزار علی آقا واقع در بخش شمالی ازمیر، علاوه بر این که مهمترین منطقه صنعتی ازمیر محسوب می شود، یکی از 12 شهر اِیونی است که هرودوت از آن سخن گفته است. این ناحیه در منطقه اِیولیس که میزبان تمدن های مهم بشری بوده، تاسیس شده است و شهرهای مهم ایولی از قبیل: کینه، میرینا و گرینِئون، را در خود گنجانده است.
علی آقا با سواحل، مکان های تاریخی و مسیرهای گشت و گذار، گزینه های مختلف گردشگری را برای مسافرین این شهر ارائه می کند.
علی آقا را کشف کن!
- شهرهای باستانی
- کیمه
خرابه های شهر باستانی کیمه، در جاده منتهی ازمیر به بِرگاما و در 6 کیلومتری جنوب علی آقا واقع شده است. براساس روایات، این شهر در اواخر 2000 سال پیش از میلاد از طرف افرادی که از شمال هِلاس آمده اند، روی دو تپه واقع در جنوب خلیج چاندارلی ساخته شده است. کیمه به دلیل دسترسی به دریا و دشت حاصلخیز در پس کرانه های آن، در مدت زمان کوتاه تبدیل به مهمترین و بزرگترین شهر آیولیس شده است.
کیمه که یک شهر بندری مهمی محسوب می شود (اسکله ای به طول تقریبی 200 متری هنوز هم قابل مشاهده است)، خاستگاه اصلی بسیاری از شهرها است که در بین آنها «سیده» واقع در بخش کیلیکیا و «جوما» واقع در جنوب ایتالیا قرار دارند و جزو نخستین اجتماعات بشری هستند که سکه ضرب کرده اند.
در سال های 1876-1877 جواهرات کشف شده از یک قبر به موزه بریتانیا (British Museum)، در سال 1881 مجسمه ها و کتیبه های جمع آوری شده به موزه باستان شناسی استانبول و سایر یافته ها نیز به موزه لوور فرستاده شده اند. در حفاری های اخیر: مزارع، کارگاه های تولیدی روغن زیتون و نیز گورستان هایی از قرن هفتم پیش از میلاد تا دوران بیزانس کشف شده اند؛ همچنین، تعداد زیادی آثار گران قیمت به عنوان نشانه ای از میزان پیشرفت جواهرسازی که اهالی کیمه به آن دست یافته بودند، پیدا شده است. یافته های مذکور مؤکد نقش مهم کیمه در ساخت جواهرات به ویژه در دوره هلنیستی می باشد.
- گرینِئون
گرینِئون واقع در کرانه خلیج چاندارلی، بین اِلائیا و میرینا، مکان تاریخی ساخته شده در منطقه یِنی شاکران تماشالیک (چیفیت کاله)، می باشد. گرینِئون در سال 334 پیش از میلاد توسط فرمانده پارمِنیون اهل مقدونیه تخریب شد. این شهر که ساکنانش به اسارت درآمدند، استقلال خود را از دست داده و با ملحق شدن به میرینا در دوران هلنیستی، رفته رفته از تاریخ محو شد. به گفته استرابون، این شهر که نخستین بار نامش در قرن پنجم پیش از میلاد به عنوان عضو «اتحادیه دریای آتن» ذکر شده، دارای معروف ترین معابد آپولون آناتولی غربی بوده است. امروزه بقایای ناچیزی از شهر گرینئون به جا مانده است.
- میرینا (سباستوپولین)
میرینا که پس از کیمه دومین شهر بزرگ منطقه ایولیس می باشد، در ساحل خلیج چاندارلی (اِلائیتیکوس)، واقع در شمال علی آقا و در جوار دهانه رودخانه گوزل حصار (تیتنایوس)، قرار گرفته است. در دیوار برخی سازه های میرینا که یک شهر بندری شکل گرفته روی دو تپه است، ساختار بندر و مکان محتمل تئاتر امروزه قابل تشخیص می باشد. این شهر که طبق روایات از سوی ملکه آمازون یعنی میرینا تاسیس شده و نامش برگرفته از اوست، در یک دوره ای که قطعی بودن آن مشخص نیست، تحت عنوان سیمیرنا خوانده شده و پس از به وقوع پیوستن زلزله ای در قرن هفدهم پس از میلاد، مجددا ساخته و به طور موقت نام سِباستوپلیس را به خود گرفته است.
در میرینا که طی سال های 4 و 5 پس از میلاد به عنوان مرکز اسقف نشین محسوب می شده و وابسته به کلانشهر افسوس بین سال های 1880-1882 بوده، حفاری های نزدیک به 4000-5000 قبر صورت گرفته و یافته های کمی مربوط به دوران آرکائیک و تعداد زیادی نیز مربوط به دوره هِلِنیستی کشف شده است. با توجه به شکل های موجود در قبرها، می توان گفت میرینا در دوره هلنیستی، مرکزی معروف با مجسمه های خاکی قرمز رنگ می باشد. آثار یافته شده در حفاری ها در موزه های لوور و موزه باستان شناسی استانبول به نمایش گذاشته شده اند.
- شهر باستانی آئیگای
آئیگای واقع بر روی کوه گون که با خرابه های باشکوه و کم و بیش بازمانده اش مورد توجه قرار می گیرد، طبق گفته برخی مورخان قدیمی 1100 سال پس از میلاد از سوی ایولی هایی که از یونان آمده اند، تاسیس شده است. این شهر که به لحاظ جغرافیایی به علی آقا و روستای کوسِلِر نزدیک می باشد، امروزه در داخل محدوده مانیسا قرار گرفته است. این شهر که دوستداران تاریخ و طبیعت را با خود به سفری در زمان می برد، با بقایای سالم خود توانسته همه بازدیدکنندگانش را تحت تاثیر قرار دهد.
- بقایای گوزل حیصار
گوزل حیصار که در دوره های عثمانی و خان های آناتولی به دلیل واقع شدن در مسیر تجاری، منطقه مسکونی مهمی به شمار می رفته، در مرکز و اطرافش دارای بقایای زیادی می باشد. به ویژه بقایای مربوط به آثار ساخته شده در دوره عثمانی، امروزه به وضوح قابل مشاهده هستند. پل قوسی تاریخی که در مسیر منتهی به برگاما واقع شده نیز در این قسمت به جا مانده است.
- سواحل
سواحل علی آقا، میزبان بسیاری از دریا دوستانی است که روزانه از مرکز شهر یا حومه به آن سر می زنند. می توانید از جلوی ایستگاه علی آقا با مینی بوس های شهریِ ویژه ساحل، به این سواحل شنی دسترسی یابید.
- سواحل شاکران
منطقه شاکرانِ علی آقا واقع در جاده ازمیر-چاناک کاله که دسترسی به آن از مرکز نیز بسیار ساده است، با دریای پاکیزه و طبیعت دست نخورده اش، یکی از مناطق درخشان گردشگری شمال اژه می باشد. می توانید توسط: اتوبوس های بین شهری ازمیر-برگاما و ازمیر-دیکیلی، مینی بوس های شاکران، اتوبوس های ای شات که از ایستگاه علی آقا حرکت می کنند یا با مینی بوس های دیکیلی-چاندارلی، به سواحل شاکران دسترسی داشته باشید.
- محوطه تفریحی و پارک شکارچی رامادان
محوطه تفریحی و پارک شکارچی رامادان واقع در ساحل با: پارک هایی برای بازی کودکان، پناهگاه قایقرانی ماهیگیران آماتور و پل، فضایی برای زندگی است که دارای بخش هایی برای برگزاری کنسرت و رویدادهای مختلف می باشد. این فضا که محل آمیزش رنگ های سبز و آبی و زندگی شهری با طبیعت است، سرگرمی و آرامش را برای بازدیدکنندگانش فراهم می کند.
- آبشار اوچان سو
اوچان سو با ارتفاع 40 متر و عمق 2 متر، بزرگترین آبشار ازمیر می باشد که در منطقه واقع بین علی آقا، مانیسا و مِنه مَن قرار گرفته است. این آبشار که با نام های گوناگونی از قبیل: علی آقا، سو اوچان، سو اوچوران و ترکمن نیز شناخته می شود، با زیبایی بکر خود مانند بهشتی کشف نشده به شمار می رود. اخیرا این آبشار و اطراف آن تبدیل به یکی از مکان هایی شده که کوهنوردان و گروه های پیاده روی آن را انتخاب می کنند. برای رفتن به این آبشار، می توانید از: روستای کاراکوزوی علی آقا، روستای چوکورجای منه من یا روستای ترکمن مانیسا، دسترسی یابید. جهت دسترسی با ماشین، می بایست راه علی آقا را انتخاب کنید و برای رسیدن به آبشار نیز باید مسیر 4 کیلومتری را دنبال نمایید.
- بهشت پرندگان علی آقا
دلتای گوزل حیصار واقع در اطراف رودخانه گوزل حیصار با بهشت پرندگان واقع در بخش ساحلی علی آقا، در منطقه تالاب قرار گرفته که می توان در آن تمام زیبایی های زندگی طبیعی را نظاره کنید. همراه با تغییرات فصول، از 425 نوع پرنده موجود در ترکیه، 103 نوع آن در بهشت پرندگان و دلتا زندگی می کنند. به دلیل خشکی در ماه های تابستان، این بخش در زمستان به یکی از مقصدهای مورد توجه عکاسان طبیعت تبدیل شده است. منظره ای که توسط فلامینگوهای مهاجر در فصل زمستان که برای یافتن غذا به آنجا می آیند ایجاد می شود، ارزش دیدن دارد.
گونه های مشاهده شده در پرنده بهشت: پلیکان سفید، سلیم کوچک، آنقوت، کشیم شانه دار بزرگ، اردک خاکستری، حواصیل سفید بزرگ، خوتکا، گیلان شاه بال سفید، اردک سر حنایی، گیلار، فلامینگو، حواصیل خاکستری، کاکایی شاه ماهی خوار، سلیم خاکستری، مرغ نوروزی منقار باریک، کشیم گردن سیاه، تلیله شکم سیاه، کاکایی سر سیاه، باکلان بزرگ، اردک ملاقه ای، گیلان شاه معمولی، فیلوش، آبچلیک معمولی، قو، حواصیل کوچک، کشیم کوچک، باکلان کوتوله، تلیله کوچک، اردک بلوطی غواص، غاز پیشانی سفید بزرگ، چنگر اوراسیایی، تنجه، یلوه کوچک، اردک ماهی خوار کاکلی و اردک سرسبز، می باشند.
- مسیرهای گشت و گذار
علاوه بر کوه های سرسبز، چمنزارها و جنگل، مسیرهای پیاده روی در کوهستان علی آقا برای کسانی که می خواهند مکان های جدید را کشف کرده و از هوای تمیز لذت ببرند جزو جاهای برگزیده محسوب می شود.
- مسیر 1
مسیر شماره 1 با پیاده روی در یِنی شاکران آغاز شده و در روستای کوسه لِر، واقع پس از روستای کاپوکایا-شهر باستانی آئیگای به پایان می رسد. در دسترسی با خودرو به روستای کاپوکایا که در 10 کیلومتری به طرف داخل بزرگراه قرار گرفته، تا تپه ای که شهر باستانی آئیگای واقع شده، باید مسافت 11 کیلومتری از مسیرهای پیاده روی و جاده های روستایی پیاده رفته شود. پس از اتمام مسیر، می توان در پناهگاه ماهیگیران علی آقا پس از استراحت دوباره به مسیر برگشت رفت.
- مسیر 2
از راه گوزل حیصار-اوزون حسن لر می توان به روستای کاراکوزو دسترسی داشت. نخستین ایستگاه پیاده روی که در کاراکوزو آغاز می شود، آبشار اوچان سو است که می بایست از مسیرهای: فلات، آسیاب ابراهیم و گذرگاه یاسّی باتان، عبور کرد. پس از صرف ناهار و استراحت از راه: دشت یاسّی بِلَن، دره باغلار و راه کوجا دره، به سمت پل کوجا دره پیاده رفته که در آنجا مسیر به پایان می رسد. پس از استراحت کوتاه و صرف چای در روستای کاراکوزو، با ماشین به راه برگشت بر می گردید.
- مسیر 3
این مسیر که به عنوان «مسیر پر فراز و نشیب» شناخته شده و می بایست در آن با طناب به مسیر پایینی دسترسی پیدا کرد، از راه روستای کاراکوزو قابل گذر است. با عبور از: صخره های چاه تمبل-دره شاهین، اصطبل های کارا دره، دشت یاسّی بِلَن، مرحله نخست در آبشار اوچان یول به پایان می رسد. در این جا، پس از پایین آمدن با طناب و پیکنیک با وقفه 2.5 ساعته، از راه دشت یاسّی بِلَن و راه دره باغلار و کوجا دره، از پل کوجا دره عبور کرده و به روستای کارا دره می توان رسید.
- مسیر 4
این مسیر سخت 20 کیلومتری هم که مجددا به عنوان «مسیر پر فراز و نشیب» خوانده می شود، از چیتاک که با ماشین می توان به آن رفت، شروع می شود. در امتداد شیب شمالی دومانلی داغ می توان به آبشار اوچان سو رسید و پس از آن نخستین مرحله به پایان می رسد. سپس از دشت یاسّی بِلَن، راه باغلار دره سی-کوجا دره و مسیر پل کوجا دره می توان به روستای کاراکوزو رسید و بدین ترتیب مسیر پیاده روی به پایان می رسد.
- گلیم حلواجی
گلیم حلواجی، نوعی صنایع دستی متعلق به منطقه علی آقا با پیشینیه حداقل 500 ساله است که در بین انواع گلیم های آناتولی، دارای جایگاه مهمی می باشد. گلیم حلواجی که در آن تمام تکنیک های بافندگی قابل مشاهده بوده و الگوهای خاص منطقه و حلواجی در آن به چشم می خورد، با تکنیک بافندگی «جاجیم نازک» تولید می شود.
تار و پودی که زمینه را تشکیل می دهند، اغلب ضخامت یکسانی داشته و نخ هایی که طرح را برجسته تر می کنند، ضخیم هستند و این امر باعث برجستگی طرح روی آن می شود. سجاده های جاجیمی بافته شده توسط عشایر حلواجی-ازمیر، بهترین نمونه این مورد در نوع خود می باشند. اقلامی از قبیل: خورجین، گونی و کیسه، که باید ضخیم باشند هم با این روش تولید می شوند. به کمک کلاس های بافندگی که توسط مرکز آموزش های مردمی در بخش حلواجی علی آقا برگزار می شود، فرهنگ گلیم بافی توانسته زنده نگه داشته شود.
