تایماز گلزار معیارهای ارزیابی برای اعطای مجوز کار
الف. معیارهای عمومی ارزیابی
شرط اشتغال
1.1. بصورت کلی، استخدام پنج شهروند ترک ما به ازای استخدام هر فرد خارجی که برای او درخواست مجوز کار داده می شود، از سوی شرکت الزامی می باشد.
1.2. در شرکتهایی که فروش خالص سال گذشته آن بیشتر از 50,000,000 لیر ترکیه باشد، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار شرط قید شده در بند 1.1 مورد بررسی قرار نمی گیرد. (لزومی به استخدام 5 شهروند ترک برای استخدام یک خارجی ندارد)
شرط توانایی مالی
2.1. سرمایه پرداخت شده (موجود در حساب شرکت) در یک شرکت تازه تاسیس (شرکتی که در سال جاری تأسیس شده و هنوز ترازنامه پایان سال و صورت درآمد سالانه تنظیم نکرده است) برای درخواست مجوز کار برای فرد خارجی حداقل باید 500,000 لیر ترکیه باشد.
2.2. در شرکت های قدیمی تر(شرکتی که قبل از سال جاری تأسیس شده و حداقل یک ترازنامه پایان سال و صورت درآمد سالانه تنظیم کرده است)، هنگام درخواست مجوز کار برای فرد خارجی، حداقل یکی از این سه شرط باید برقرار باشد
1- سرمایه پرداخت شده شرکت باید حداقل 500,000 لیر باشد
یا 2-فروش خالص آن حداقل 8,000,000 لیر
یا 3- صادرات آن حداقل 150,000 دلار آمریکا بوده باشد.
2.3. در صورت درخواست مجوز کار از طریق قرارداد مشارکت حقوقی توسط شرکت ، حداقل سرمایه پرداخت شده یکی از شرکا باید 500,000 لیر باشد و یا فروش خالص آن شرکت حداقل 8,000,000 لیر و یا صادرات آن حداقل 150,000 دلار آمریکا باشد.
شرط دستمزد
3.1. دستمزدی که به فرد خارجی پرداخت می‌شود، بر اساس حداقل دستمزد ناخالص مصوب در تاریخ درخواست مجوز کار به شرح زیر تعیین می‌شود؛
الف) برای مدیران ارشد و خلبانان، 5 برابر حداقل دستمزد،
ب) برای مهندسان و معماران، 4 برابر حداقل دستمزد،
ج) برای سایر مدیران، 3 برابر حداقل دستمزد،
چ) برای مشاغلی که نیاز به تخصص و مهارت دارند، 2 برابر حداقل دستمزد،
د) برای افراد خارجی که در خدمات خانگی و سایر مشاغل کار می کنند، دستمزد پرداختی نمی تواند کمتر از حداقل دستمزد باشد.
موارد استثنای شروط اشتغال و توانایی مالی
4.1. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار اگر فرد استخدام شونده طی پنج سال گذشته حداقل سه سال با داشتن هر نوعی از اجازه اقامت به استثناء اقامت تحصیلی (توریستی،کاری، سرمایه گذاری یا تحت حمایت بین‌المللی و … ) در ترکیه حضور داشته رعایت شروط مالی و اشتغال در مورد آن فرد مورد ارزیابی قرار نمی گیرد.
4.2. در شرکتهایی که مشمول بند اول (بند4-1) هستند، تعداد خارجیانی که با مجوز کار در شرکت مشغول به کار هستند نباید از تعداد شهروندان ترک شاغل در همان شرکت بیشتر باشد.
4.3. با رعایت قوانین مربوط به خارجیان تحت حمایت بین‌المللی، در صورتی که قرار باشد بیش از سه خارجی با شرایط ذکر شده در بند اول در یک شرکت مشغول به کار شوند، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای فرد چهارم و سایر خارجیان، باید به ازای هر نفر از آنها پنج شهروند ترک جداگانه استخدام شوند و معیارهای توانایی مالی هم رعایت شود.
ب. معیارهای خاص برای ارزیابی بر اساس حوزه فعالیت، حرفه یا شغل
بخش فناوری اطلاعات
1.1. در شرکتهایی که در بخش فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند، برای شغل‌ها، حرفه‌ها یا وظایفی که نیاز به تخصص دارند، مانند تخصص در توسعه نرم‌افزار، تخصص در پایگاه داده، تخصص در نرم‌افزار موبایل، تخصص در سیستم شبکه و امنیت، و تخصص در معماری سازمانی، معیارهای اشتغال و توانایی مالی اعمال نمی‌شود.
1.2. در شرکتهایی که خارج از بخش فناوری اطلاعات فعال هستند، برای شغل‌ها و وظایف تخصصی مشابه، معیارهای اشتغال و توانایی مالی در درخواست‌های مجوز کار تا حداکثر دو نفر خارجی اعمال نمی شود.
بخش آموزش
2.1. در درخواست‌های مجوز کار برای خارجی‌هایی که در مشاغل و وظایف نیازمند صلاحیت حرفه ای در مؤسسات آموزشی کار خواهند کرد، اخذ پیش مجوز از وزارت آموزش ملی یا هیئت آموزش عالی الزامی است.
2.2. در ارزیابی درخواست های مجوز کار برای اعضای هیئت علمی خارجی که توسط هیئت آموزش عالی پیش مجوز دریافت کرده‌اند، ارزیابی بر اساس بندهای سوم و چهارم ماده 8 قانون نیروی کار بین‌المللی به شماره 6735 انجام می‌شود.
2.3. به شرط رعایت توافقات بین‌المللی مربوطه و مطابق با ماده 29 آیین‌نامه مؤسسات آموزش خصوصی وزارت آموزش ملی ترکیه، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای خارجی‌هایی که قرار است در مؤسسات آموزشی و مدارس بین‌المللی در مشاغل نیازمند پیش‌مجوز از وزارت آموزش ملی کار کنند، معیارهای اشتغال و توانایی مالی اعمال نمی شود.
بخش خدمات خانگی
3.1. در بخش خدمات خانگی، اشتغال خارجیها اساسا در کارهای مراقبت از کودکان، افراد معلول، سالمندان و همراهی بیماران است.
3.2. بخش خدمات خانگی شامل موارد زیر است :
الف) مراقبت از کودک :
افرادی که می توانند برای مراقبت کودک درخواست مجوز کار برای فرد خارجی بدهند باید دارای یکی از شرایط زیر باشند:
در صورتی که والدین کودک با یکدیگر زندگی می کنند، مادر یا پدر کودک می توانند برای مراقبت از کودک خود فرد خارجی استخدام کنند.
در صورت طلاق والدین، یکی از والدین که حضانت دارد،
شخصی که کودک را به فرزندی پذیرفته است،
قیم کودک در صورت قرار گرفتن کودک تحت قیومیت،
فردی که در چارچوب طرح تکفل در مقام مادرخوانده یا پدرخوانده کودک قرار می گیرند
درباره کودکی که خارج از ازدواج رسمی به دنیا آمده باشد ، مادر کودک یا فردی که رسما به عنوان پدر کودک شناخته شود
ب) برای مراقبت از معلولان، سالمندان یا همراهی بیماران افراد با ویژگیهای زیر می توانند برای فرد خارجی درخواست مجوز کار کنند:
خود معلول، بیمار یا سالمند،
نزدیکان درجه یک یا دو معلول، بیمار یا سالمند،
قیم معلول، بیمار یا سالمند در صورت قرار گرفتن او تحت قیومیت، می تواند برای مجوز کار درخواست کند.
3.3. معیارهای مورد نظر در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار:
الف) وضعیت سلامت و سن فرد نیازمند مراقبت یا همراهی،
ب) تحصیلات، تجربه حرفه‌ای، سطح زبان ترکی، سابقه اقامت یا کار در ترکیه، وضعیت تأهل و سن فرد خارجی که مراقبت یا همراهی را انجام خواهد داد،
ج) ویژگیهای مختص کار مورد نظر
د) وضعیت اقتصادی-اجتماعی کارفرما، دارایی‌ها و درآمد ماهانه منظم و مستمر کارفرما
3.4. در بخش خدمات خانگی، شخصی که نیاز به مراقبت یا همراهی دارد یا نزدیکان درجه یک و دو (نسبی یا سببی) فرد که در مراقبت از او یا همراهی با او نقش دارند، باید از سوی سازمان‌های مربوطه تأییدیه ای دریافت کنند که نشان دهد آنها درآمد کافی، پیوسته و منظم دارند. اگر فرد نیازمند به مراقبت یا همراهی هیچ خویشاوند درجه اول و دومی (نسبی یا سببی) نداشته باشد، سایر اعضای خانواده که تمایل به کمک در مراقبت دارند باید سندی از سازمان‌های مربوطه ارائه کنند که نشان دهد آنها درآمد کافی و پیوسته دارند. آنها همچنین باید تعهدنامه‌ای تأیید شده در دفتر اسناد رسمی برای سپردن تعهد برای تامین هزینه های مراقبت از فرد نیاز به مراقبت و همراهی داشته باشند .
3.5. در بخش خدمات خانگی، برای خارجی‌هایی که با مجوز کار صادر شده از خارج کشور برای یک کارفرما کار می کنند، درخواست‌های مجوز کار برای کار با یک کارفرمای دیگر که در طی شش ماه از تاریخ شروع مجوز کار اول از داخل کشور ارائه می‌شوند، جز در موارد اضطراری، مورد تأیید قرار نمی‌گیرند.
بخش هوانوردی
4.1. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای خارجی هایی که به عنوان مدیران ارشد یا در مشاغل تخصصی در نمایندگی‌های شرکتهای هواپیمایی ملی کشورهای خارجی در ترکیه فعالیت می‌کنند، معیارهای اشتغال و توانایی مالی اعمال نمی‌شود.
بخش‌هایی که نیاز به فناوری پیشرفته دارند
5.1. در مشاغل یا سرمایه‌گذاری در فن آوری های پیشرفته ای که متعهد به مشارکت قابل توجه اقتصادی یا ایجاد اشتغال بالا هستند، در شرایطی که به دلیل عدم وجود نیروی کار ترکیه ای با ویژگیهای مورد نظر به نیروی کار متخصص خارجی نیاز باشد، در صورت تأیید اداره کل، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای این مشاغل، معیارهای عمومی ارزیابی ممکن است به طور جزئی اعمال شود یا اصلا اعمال نشود.
5.2. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای خارجی‌هایی که در شرکتهای دارای مجوز مرکز تحقیق و توسعه یا طراحی تحت قانون حمایت از فعالیت‌های تحقیق، توسعه و طراحی (قانون شماره 5746) و همچنین تحت قانون شماره 4691 در مناطق توسعه فناوری مشغول به کار هستند، نظر مثبت وزارت صنعت و فناوری الزامی است. در این مورد، شروط اشتغال و توانایی مالی اعمال نمی‌شود.
پروژه‌های دولتی
6.1 . در پروژه‌های بین المللی مبتنی بر توافقات دوجانبه یا چندجانبه که ترکیه یک طرف آنهاست، یا پروژه‌هایی که در ترکیه اجرا می‌شوند، درخواست‌های مجوز کار برای خارجیها بدون اعمال معیارهای اشتغال و توانایی مالی ارزیابی می شوند.
6.2. در پروژه‌های دولتی که شامل قراردادها یا مناقصات می‌شوند، هنگام بررسی درخواست مجوز کار برای خارجیانی که در شرکتهای پیمانکار یا زیرمجموعه‌ها استخدام می‌شوند، معیارهای مرتبط با اشتغال و توانایی مالی در نظر گرفته نمی‌شود.
بخش بهداشت
7.1. در ارزیابی درخواست مجوز کار برای خارجی هایی که قرار است در مراکز بهداشتی و درمانی و در مشاغل نیازمند صلاحیت حرفه ای کار کنند، اخذ پیش مجوز از وزارت بهداشت الزامی است.
7.2. در بخش بهداشت و درمان، برای خارجی‌هایی که قرار است در مؤسسات دولتی و در مشاغل نیازمند صلاحیت حرفه ای کار کنند، معیارهای اشتغال، دستمزد و توانایی مالی در بررسی درخواست مجوز کار برای آنها اعمال نمی شود.
بخش گردشگری
8.1. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای خارجیها از طرف شرکتهای زیر در صورتی که حداقل ده شهروند ترکیه در آنها مشغول به کار باشند، معیار اشتغال اعمال نمی‌شود.
الف) مؤسسات گردشگری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و گردشگری،
ب) رستوران‌هایی که با مؤسسه گردشگری دارای مجوز قرارداد دارند و در محل همان موسسه فعالیت می کنند،
ج) شرکتهای برگزارکننده تورهای گردشگری و جشنواره های هنری و فرهنگی طرف قرارداد مؤسسات گردشگری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و گردشگری،
د) مجموعه‌های حمام، سونا و غیره که با مؤسسه گردشگری دارای مجوز قرارداد دارند و در محل همان موسسه فعالیت می کنند،
ه) حمام‌ها و سوناهایی که با آژانسهای مسافرتی دارای مجوز فعالیت ، قرارداد همکاری دارند
و) هتل‌های آب گرم دارای مجوز از نهادهای رسمی،
8.2. شرکتهایی که درخواست مجوز کار برای خارجیها در مشاغلی مانند ماساژور، تراپیست اسپا و موارد مشابه که نیازمند تخصص و مهارت است می دهند، باید یکی از ویژگیهای زیر را داشته باشند:
الف) مؤسسات گردشگری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و گردشگری که ثابت کند سالن ماساژ دارد یا هتل های آب گرم دارای مجوز از مقامات رسمی،
ب) سالن ماساژ طرف قرارداد مؤسسه گردشگری دارای مجوز که در آدرس همان موسسه فعالیت می‌کند،
ج) حمام‌ها و سوناهایی که تحت قرارداد با آژانسهای مسافرتی فعالیت می‌کنند،
د) مراکز ورزشی که حداقل بیست شهروند ترکیه در آن مشغول به کار هستند.
در غیر این موارد، درخواست‌های مجوز کار برای خارجیها در مشاغل تخصصی مانند ماساژور، تراپیست اسپا و مشابه آن رد می‌شود.
8.3 . درباره بندهای 1 و 2 ، برای تعیین حداکثر تعداد اتباع خارجی که در یک شرکت می‌توانند مشغول به کار شوند، توان مالی و ظرفیت فیزیکی آن شرکت مورد توجه قرار می گیرد.
8.4. درباره کسب وکارهای کوچک مانند آرایشگاه، طلافروشی، فروشگاه‌های چرم، فرش، و منسوجات که در چارچوب قرارداد با مؤسسات گردشگری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه فعالیت می کنند ، در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای اتباع خارجی، برای حداکثر دو نفر از اتباع خارجی، معیارهای اشتغال و توان مالی اعمال نمی‌شود.
8.5. درباره درخواست‌های مجوز کار برای اتباع خارجی در مؤسسات واسطه ای فعال در حوزه گردشگری سلامت که مجوز وزارت بهداشت را دارند و در همان حال به عنوان آژانس مسافرتی مجوز وزارت فرهنگ و گردشگری را هم دارند ، معیارهای اشتغال و توان مالی برای حداکثر پنج نفر از اتباع خارجی اعمال نمی‌شود.
- دانشجویان خارجی
9.1. دانشجویان خارجی که در برنامه‌های آموزشی حضوری در مقاطع کاردانی و کارشناسی در یک مؤسسه آموزش عالی در ترکیه ثبت‌نام کرده و درس می خوانند، می‌توانند پس از اتمام سال اول تحصیل خود، به صورت پاره وقت کار کنند.
9.2. در درخواست‌های مجوز کار برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی (فوق لیسانس به بالا) که در برنامه‌های آموزشی حضوری ثبت نام کرده‌اند و مشغول تحصیل هستند، محدودیت‌های ذکر شده در بند اول اعمال نمی‌شود.
9.3. در مورد اینکه آیا شخصی که درخواست مجوز کار به نام او داده شده است، دانشجو است یا خیر، مدارک ثبت نامی موجود در اداره کل سازمان آموزش عالی(Yükseköğretim Kurulu) ملاک قرار می‌گیرد.
9.4. درخواست‌های مجوز کار دانشجویان خارجی برای کار در حوزه های سرگرمی که برای آنها مناسب نباشد یا برای کار در بخش خدمات خانگی ، رد می شود.
9.5. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار که طبق بند 1 به نام دانشجویان خارجی در مقاطع کاردانی و کارشناسی ارائه می‌شود، استان محل تحصیل دانشجو و مسائل مشابه مد نظر قرار می گیرد.
9.6. در ارزیابی درخواست مجوز کار به نام دانشجویان خارجی که تحت برنامه بورسیه ترکیه (ترکیه بورسلاری) تحصیل می‌کنند، نظر ریاست “امور ترک‌ها و جوامع خویشاوند در خارج ” در نظر گرفته می‌شود.
9.7. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار به نام دانشجویان خارجی بهره مند از برنامه بورسیه سازمان آموزش عالی که در طول مدت تحصیل و پس از فارغ التحصیلی ارائه می شود ، نظر ریاست سازمان آموزش عالی لازم است.
- مواردی که معیارهای عمومی ارزیابی اعمال می شود
10.1. در مواردی که در معیارهای ارزیابی مربوط به بخش‌های مندرج در قسمت ب (معیارهای خاص ارزیابی مبتنی بر بخش، شغل یا کار) حکم مشخصی وجود ندارد، اساس بر اعمال معیارهای عمومی ارزیابی است.
- اعمال معافیت‌ها از شروط مربوط به بخش، شغل یا کار
11.1. برای اتباع خارجی که با استفاده از معافیت‌های تعیین شده از معیارهای ارزیابی مبتنی بر بخش، شغل یا کار ذکر شده در قسمت ب (معیارهای خاص ارزیابی مربوط به بخش، شغل یا کار) مجوز کار دریافت کرده‌اند، درخواست‌های مجوز کار که از داخل ترکیه و به منظور کار برای کارفرمایی دیگر و خارج از بخش، شغل یا کار تعیین شده در بخش B ارائه می شود، به جز در موارد قهری، اگر در فاصله شش ماه از تاریخ شروع اجاز کار فعلی باشد، رد می‌شود.
ج. معیارهای ارزیابی برای شرکای خارجی
معیارهای مالی و اشتغال برای شرکای خارجی شرکت
1.1. شرکتهای تابع اصول ترازنامه:
الف) در ارزیابی درخواست مجوز کار برای یک تبعه خارجی که یک شرکت جدید راه‌اندازی می‌کند یا به عنوان شریک در یک شرکت مشارکت می نماید، لازم است که سرمایه پرداخت شده شرکت حداقل 500,000 لیر ، سرمایه تبعه خارجی نیز باید حداقل 500,000 لیر و سهم مشارکت او حداقل 20 درصد باشد.
ب) در ارزیابی درخواست مجوز کار برای یک تبعه خارجی که یک شرکت جدید تاسیس می‌کند یا به عنوان شریک در یک کسب‌وکار مشارکت می‌کند، اشتغال حداقل پنج شهروند ترک در آن شرکت ضروری است. از نظر شرط اشتغال حداقل پنج شهروند ترک، اولین مجوز کار صادر شده برای تبعه خارجی صاحب شرکت یا شریک شرکت به صورت مشروط خواهد بود و از ابتدای ماه هفتم اولین مجوز کار، اشتغال به کار حداقل پنج شهروند ترک در هر ماه در شرکت الزامی است.
1.2. در ارزیابی درخواست مجوز کار برای شریک خارجی که سهم سرمایه‌گذاری وی 100,000 دلار یا بیشتر است، معیارهای مندرج در قسمتهای (الف) و (ب) از بند اول اعمال نمی‌شود.
د. خارجی هایی که از معیارهای ارزیابی معاف هستند
معافیت از معیارهای ارزیابی برای اتباع خارجی
1.1. در ارزیابی درخواست‌های مجوز کار برای اتباع خارجی که در پایین مشخصاتشان آمده ، معیارهای اشتغال، صلاحیت مالی و دستمزد اعمال نمی شود:
الف) فرد خارجی که والدین، فرزندان یا همسرش شهروند ترک هستند.
ب) فرد خارجی که مجوز اقامت بشردوستانه دریافت کرده است.
ج) اتباع خارجی که به عنوان قربانیان قاچاق انسان مجوز اقامت دارند یا از برنامه حمایت از قربانیان مطابق با آیین‌نامه مبارزه با قاچاق انسان و حمایت از قربانیان استفاده می کنند.
د) افراد خارجی که دارای کارت شناسایی افراد بدون کشور و وطن هستند.
ه) اتباع خارجی که مجوز اقامت بلندمدت دریافت کرده‌اند.
و) فرد خارجی که حداقل به مدت سه سال در قالب ازدواج رسمی با یک شهروند ترک زندگی کرده باشد.
ز) اتباع خارجی که با مجوز کار، مجوز اقامت کوتاه مدت، مجوز اقامت خانواده، مجوز اقامت بلندمدت، مجوز اقامت انسان دوستانه یا مجوز اقامت مربوط به قربانیان قاچاق انسان، حداقل به مدت هشت سال در ترکیه حضور داشته اند.
ح) اتباع خارجی که به کار در مشاغل و حرفه‌هایی که مختص شهروندان ترک است، مشغول نیستند و توسط وزارت کشور یا وزارت امور خارجه به عنوان ترک تبار شناسایی شده‌اند یا به عنوان ترک تبار منطبق با سیاست‌های نیروی کار خارجی تشخیص داده شده اند.
ط) شهروندان جمهوری ترک قبرس شمالی.
1.2. اتباع خارجی مشمول بند اول ملزم به اثبات وضعیت خود با مدارک دریافتی از نهادهای عمومی و دولتی هستند.
1.3. قرار گرفتن فرد خارجی در بند اول به هیچ وجه حق مطلقی برای اعطای مجوز کار به آن فرد ایجاد نمی‌کند.
ه. سایر موارد
فعالیت‌های داوطلبانه
1.1. درخواست‌های مجوز کار که به منظور انجام فعالیت‌های داوطلبانه ارائه می‌شود و فاقد ویژگیهای اشتغال باشد، قبول نمی شود.
آیا مقررات جدید درباره تمدید مجوزهای قبلی کار هم اعمال می شود
2.1. درباره درخواست تمدید مجوز کاری که قبل از تاریخ اجرایی شدن معیارهای جدید ارزیابی صادر شده باشد، ممکن است معیارهای ارزیابی مجوز کار در چارچوب سیاست‌های نیروی کار خارجی به طور متفاوتی توسط اداره کل اعمال شود . در درخواست‌ها برای تمدید، ارزیابی بر اساس شروط مالی لازم که در تاریخ اولین درخواست معتبر بوده است، انجام می شود.
3.1. معیارهای موجود در این آیین نامه به جز حداقلهای مربوط به سرمایه پرداخت شده و فروش خالص که در ماده 2 قسمت الف تحت عنوان “معیار توانایی مالی ” و حداقل سرمایه که در بند اول ماده 1 قسمت ج تحت عنوان “معیارهای توانایی مالی و اشتغال برای شریک خارجی شرکت” ذکر شده، از تاریخ 01/10/2024 اجرایی می شود.
3.2. معیارهای مربوط به سرمایه پرداخت شده و فروش خالص که در ماده 2 قسمت الف تحت عنوان “معیار تمکن مالی ” و حداقل سرمایه که در بند اول ماده 1 قسمت ج تحت عنوان ” معیارهای توانایی مالی و اشتغال برای شریک خارجی شرکت ” ذکر شده، از تاریخ 01/01/2025 اجرایی خواهد شد.
3.3 . در درخواست‌های مجوز کار تا قبل از تاریخ 01/01/2025؛
الف) حداقل سرمایه پرداخت شده شرکت باید 100.000 لیر یا حداقل فروش ناخالص 800.000 لیر یا حداقل مقدار صادرات در یک سال اخیر 150.000 دلار آمریکا باشد.
ب) سرمایه‌گذاری شریک خارجی باید حداقل 40.000 لیر باشد تا از نظر معیار تمکن مالی ، کافی تلقی شود.
منبع: سایت globalkadro
