اوکازیون انرژی امواج دریا، یکی از منابع انرژی پایدار در جهان می باشد که برخی دولت ها بویژه کشورهای اروپایی، برنامه هایی را در این خصوص درنظر گرفته اند. ترکیه نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی و سواحلی که دارد، می تواند یکی از کشورهای مناسب برای بهره مندی از انرژي امواج باشد؛ چراکه پتانسیل امواج در ترکیه بسیار بالا است.
یکی دیگر از نکات مهم در این زمینه، تصمیم گیریِ صحیح در رابطه با استفاده از فناوری انرژی موج می باشد؛ چراکه علاوه بر پیشرفت های صنعتی و فناوری، اینجاد تنوع در منابع انرژی و اطمینان از استفاده بهینه از آنها، یک نیاز بسیار مهم برای برآورده ساختن سریع تقاضای مصرف کنندگان است. بمنظور پاسخگویی به تقاضای روزافزون انرژی، ترکیه نیز همانند سایر کشورها، درحال توسعه روش های جدید و سرمایه گذاری های مختلف می باشند. با توجه به محدود بودن منابع فسیلی که اکثر نیازهای انرژی را برآورده کرده و مشکلات زیست محیطی برگشت ناپذیری نیز ایجاد نموده، لذا هر روزه توجه به منابع انرژی تجدیدپذیر روبه افزایش بوده و به سرمایه گذاری در این زمینه اولویت داده است.از آنجا که معمولا انرژی الکتریکی در ترکیه از سوخت های فسیلی تامین می شود، پیش بینی می شود این کشور در سال جاری (2020)، نزدیک به %80 نیاز انرژی خود را از طریق واردات تامین کند.
امروزه، مقدار انرژی تامین شده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند: خورشید، باد، زمین گرمایی، زیست توده و منابع هیدرولیک، صرفا سهم کمی از مجموع تقاضای انرژی را تامین می کند. هنگامی که تولید نیروگاه های بزرگ آبیِ برق نیز در این محاسبات گنجانده شود، این نرخ تنها به %20 رسیده و سایر میزان تقاضای انرژی نیز از منابع سوخت فسیلی تامین می شود. با توجه به اهمیت انرژی تجدیدپذیر، فناوری پایدار و افزایش جمعیت، انرژی های: باد، خورشید، زمین گرمایی، زیست توده، هیدرولیک و انرژی موج، از جمله منابع انرژی تجدیدپذیر هستند.
انرژی موج
انرژی امواج یکی از انواع فناوری های تجدیدپذیر است که از سوی کارشناسان نیز توصیه می شود. امواج، نه تنها منبع انرژی بالقوه بزرگی می باشند، بلکه قابل اطمینان تر از سایر منابع انرژی تجدیدپذیر نیز هستند. انتظار می رود انرژی موج به عنوان یک منبع انرژی پاک، ارزان و طبیعی که تعادل طبیعت را نیز حفظ می کند، به دلیل وجود گسترده دریاها در اطراف ترکیه، به عنوان یکی از طرح سرمایه گذاری در حوزه منابع انرژی تجدیدپذیر، مدنظر قرار گیرد؛ ایده این موضوع به سال 1945 باز می گردد. خورشید نیز یکی از بزرگترین عامل در شکل گیری انرژی موج است، بدین صورت که خورشید با ایجاد اختلاف فشار در جو، موجب وزش باد در دریا می شود. از این رو، معمولا تولید برق از انرژی موج در نوارهای ساحلی و با تثبیت سیستم های تولید انرژی در ساحل یا قرار دادن آنها در دریا انجام می شود.
مزایای انرژی موج
- یک منبع انرژی نامحدود
- کمک به کاهش آلودگی محیط زیست (کاهش نسبی در استفاده از سوخت های فسیلی)
- عدم از بین رفتن زمین های زراعی به دلیل نصب سیستم ها در دریا
- عمل به عنوان دالیان (تله ماهی)، و کمک به تولید ماهی و تعادل زیست محیط
- با توجه به میزان انرژی موردنیاز قابل تغییر اندازه است.
معایب انرژی موج
- نیاز به توسعه سیستم های جدید برای اندازه های مختلف موج
- به سرعت تحت تاثیر شرایط نامساعد آب و هوا قرار می گیرد
- هزینه های بالای سرمایه گذاریِ اولیه و نگهداری
- احتمال عدم امکان بدست آوردن همان اندازه انرژی به طور ثابت
پتانسیل انرژی موج در ترکیه
دریای اژه و مدیترانه که جزو بخشی از محدوده دریایی ترکیه محسوب می شوند، از نظر شکل گیری موج و ویژگی های آنها، جزو مکان های مناسب بواسطه پتانسیل بالا بین KW/m 4-17 در این منطقه برای سیستم های تولید انرژی امواج می باشد. مناسب ترین مکان برای بهره مندی و سرمایه گذاری در انرژی موج، دریاهای بین ازمیر و آنتالیا یا دالامان-فینیک تعیین شده است؛ چراکه تراکم متوسط موج منطقه ای در مناطق مختلف عبارتند از: دریای سیاه kWh/m 1.96-4.22، دریای مرمره kWh/m 0.31-0.69، دریای اژه kWh/m 2.86-8.75، دریای مدیترانه kWh/m 2.59-8.26 و بین ازمیر-آنتالیا kWh/m 3.91-12.05.
سرمایه گذاری در حوزه انرژی امواج در ترکیه
اگرچه ترکیه به لحاظ پتانسیل انرژی موج در موقعیت بالقوه ای قرار گرفته، اما هنوز جایگاهی در بین منابع انرژی تجدیدپذیر پیدا نکرده است. با این حال، یک برنامه آزمایشی با پیشگامی آژانس توسعه دریای سیاه غربی در ترکیه، بزودی ساخت نیروگاه تولید موج در شهر زونگولداک به پایان خواهد رسید. انرژی الکتریکی حاصل از این تاسیسات، در پارک کنار آن آزمایش و پیش بینی می شود نیروگاه تولید برق بتواند از انرژی موج، 50 کیلووات برق تولید و نیاز برق تقریبا 25 خانوار را تامین نماید.
