تایماز گلزار در ترکیه، منطقه اژه به مناطق دیدنی فراوان، مکان های تاریخی، آب و هوا، فرهنگ و نیز غذاهای دلچسبش، مشهور می باشد. وجود انواع غذاهای متنوع با دستور العمل های مدرن یا سنتی که از محصولات ارگانیک و منابعی چون: دل طبیعت، مزارع و دریا، تهیه شده اند، باعث جذب افراد و گردشگران زیادی به این منطقه، به ویژه ازمیر می شود.
از صبحانه های فوق العاده گرفته تا دسرهای خوشمزه که می توان آنها را در رستوران های معمولی تا لوکس و نیز اغذیه فروشی های خیابانی یا برخی مکان های خاص در خارج شهر یا در دل خود طبیعت یافت، ازمیر نه تنها به عنوان مدرن ترین و رنگارنگ ترین شهر ترکیه، بلکه بواسطه غذای خوشمزه اش نیز مشهور می باشد؛ در زیر به معرفی معروف ترین غذاهای ازمیر برای شما می پردازیم، پس آنها را از دست ندهید!
- صبحانه
درحالت کلی، معمولا صبحانه سنتی در ترکیه شامل: پنیر (معمولا پنیر فتا)، گوجه فرنگی، زیتون سیاه، عسل یا مربا، نان، کالباس، سالمی (Salami – نوعی سوسیس از گوشت خشک شده)، بیکن و تخم مرغ آب پز در کنار چای سیاه در استکان های کمرباریک، می باشد؛ در زیر به برخی از معروف ترین آنها در ازمیر اشاره می شود:
- منه من (Menemen): این صبحانه سنتی ترکیه ای، با اضافه کردن تخم مرغ هم زده به سبزیجات آغشته به نوعی سس، همراه با نان گرم ارائه می شود؛ پس، نان را درونش فرو ببرید، لقمه ای از آن بردارید یا با قاشق میل کنید.
- پیشی (Pişi): یکی از جایگزین نشدنی ترین عناصر در صبحانه ازمیری ها، پیشی می باشد. این غذا که هنگام صبحانه در بسیاری از مناطق ترکیه خورده می شود، اصالتا متعلق به ازمیر می باشد. با این حال، در ازمیر طعم دیگری وجود دارد که پیشی را خاص می کند و آن، مطمئنا پنیر تولوم (Tulum)، است. بنابراین، وقتی در ازمیر درحال سفارش صبحانه هستید، حتما به یاد داشته باشید همراه پیشی از پیشخدمت کمی نیز پنیر تولوم بخواهید.
- بویوز (Boyoz): بویوز یکی از معروف ترین غذاهای خمیری ازمیر است که معمولا در وعده صبحانه همراه با تخم مرغ آب پز خورده می شود که خمیر آن ترکیبی از: آرد، روغن آفتابگردان، ارده و نمک، می باشد. بنابراین، اگر در مدت بازدیدتان از ازمیر تمایل به خوردن یک صبحانه رایج را دارید، می توانید با سفارش: بویوز، تخم مرغ و چای، از صرف صبحانه ای دلچسب تر از آنچه انتظارش را داشتید، لذت ببرید.
- پیش غذا (مزه)
مزه یا پیش غذا، از بهترین گزینه هایی است که هنگام رفتن به حاشیه دریا یا گشت و گذار با دوستان، می توانید از خوردنشان لذت ببرید.
- ترشی سبزیجات (Pickled Vegetables): ترشی واقعا غذا نیست اما ارزش امتحان کردن را در کشورهای خاورمیانه که بسیار به آن می بالند، دارد.
- بورِک (Börek): مطمئنا یکی از معروف ترین غذاهای ترکیه ای است که از لایه نازک خمیر و طبخ و پر کردن آن با سبزیجات (اسفناج/پنیر فتا)، یا گوشت (چرخ کرده)، تهیه می شود؛ نکته مهم این است که محدودیتی بابت آنچه درون آن قرار می گیرد، وجود ندارد و شما می توانید بورک را مواد مختلف دلخواه حتی شیرین، پر کنید.
- سوپ
سوپ ها بهترین پیش غذا برای شروع وعده غذایی می باشند؛ از این رو، اگر شما یکی از سوپ های زیر را در منوی خود دیدید، در سفارش آن تردید نکنید.
- سوپ مَرجمَک (Mercimek Soup – سوپ عدس): این سوپ، یکی از دلچسب ترین سوپ های تهیه شده با عدس می باشد. این سوپ به راحتی در تمامی مناطق ترکیه یافت می شود اما، مردم ازمیر آن را به روش خود طبخ کرده و همین امر خوردنش را در ازمیر خاص می کند.
- سوپ یوگورت (Yogurt Soup – سوپ ماست): ماست مهمترین ماده تشکیل دهنده این سوپ می باشد. شما به راحتی می توانید این سوپ را در تمام مناطق ترکیه میل کنید، اما آنچه خوردن سوپ ماست را در ازمیر متفاوت می کند، محصولات لبنی بی نظیر آن می باشد که به واسطه طعم فوق العاده شان، در تمام ترکیه معروف می باشند؛ در نتیجه، شما می توانید این سوپ را به طعمی کاملا متفاوت از سایر مناطق کشور، نوش جان کنید.
- سوپ ترهانا (Tarhana Soup – سوپ ترخینه): این سوپ را می توانید در تمام وعده های غذایی، حتی صبحانه روز میل کنید. سوپ ترهانا که سوپی مغذی است، به دلیل بافت پودر مانندش قابلیت ماندگاری بالایی نیز دارد؛ پس اصلا خوردن آن را در ازمیر فراموش نکیند.
- ناهار/شام
ناهار یا شام از اصلی ترین و مهمترین وعده های غذایی می باشند که خوردن غذایی مناسب در هر یک از آنها، بسیار مهم می باشد. اگر به دنبال گزینه های مناسبی در ازمیر می باشد، پس غذاهای دلچسب زیر را از دست ندهید!
- ساندویچ
اگر درحال قدم زدن در شهر می باشید و از گشت و گذار خود لذت می زنید، می توانید برای خوردن غذایی ارزان و دلچسب به یکی از مراکز اغذیه فروشی خیابانی یا فست فود سری بزنید. در زیر فهرستی از مشهورترین سانویچ های یا غذاهایی که به صورت ساندویچ حتی در رستوران ها ارائه می شوند، معرفی شده است.
- کورکوج (Kokoreç): این غذای گوشتی با پیچیدن روده بزرگ گوسفند به دور: قلب، جگر سفید، جگر سیاه و قلوه، که گاهی نیز خورد می شوند، به آرامی بر روی ذغال کباب و سپس قطعه قطعه می گردد. قطعات بریده شده بدون مخلفات در ساندویچ و یا همراه: لیمو ترش، روغن زیتون، گوجه فرنگی و …، ارائه می شود.
- کومرو (Kumru): یکی دیگر از غذاهای دلچسب ازمیر که به دلیل شکل ظاهری نانش به «کبوتر یقه دار (یاکریم)»، به این نام خوانده می شود. این ساندویچ حاوی: کالباس، سالمی (Salami – نوعی سوسیس از خشک شده)، پنیر کاشار (Kashar)، گوجه فرنگی، فلفل، پنیر تولوم (Tulum)، مایونز و کچاپ، می باشد. نان کومرو هر روزه در نانوایی ها پخته و بدون هرگونه مخلفاتی نیز لذیذ و قابل خوردن می باشد.
- دونَر (Döner): نوعی ساندویچ با گوشت کبابی است که از گوشت: مرغ، گوسفند و گاو، تهیه و به آرامی کباب می شود. ساندویچ دونر با افزودن مخلفاتی چون: سبزیجات، ادویه و ماسی سیر، ارائه می شود. این ساندویج معمولا در اغذیه فروشی های خیابانی و فست فودها قابل تهیه می باشد؛ مواظب باشید فریب نخورید؛ چراکه ساندویچ دونر بسیار از محصولات مک دونالد خوشمزه تر می باشد.
- دوروم (Dürüm): این ساندویچ در واقع نوعی بُریتو (Burrito – غذایی مکزیکی)، می باشد که همانند دونر، به آرامی و با گوشت: مرغ، گوسفند و گاو، پخته می شود. اغذیه فروشی های خیابانی و فست فودها، بهترین دوروم را با طعم ترکیه ایش ارائه می دهند.
- سوگوش (Söğüş): باوجودی که این غذا اصالتا متعلق به نیگدِ (Niğde)، می باشد، اما به دلیل آنکه بعدها در ازمیر بسیار رایج شد، به همین دلیل امروز از جمله غذاهایی است که می بایست حتما آن را در این شهر امتحان کنید. شما می توانید سوگوش را هم قبل و بعد غذا میل کنید؛ به همین دلیل، ما به شما توصیه می کنیم حتما آن را امتحان کنید تا نگرشتان را به انواع ساندویچ کاملا تغییر بدهد.
- کاتمر (Katmer): نوعی نان کره ایِ پف کرده می باشد که درونش با: پنیر، جعفری و گوشت چرخ کرده، پر شده است؛ بازدیدکنندگان می بایست حتما آن را امتحان کنند.
- غذاهای دریایی
به غیر از ماهی تازه، منطقه اژه دارای غذاهای دریایی فوق العاده ای نیز جهت پیشنهاد به شما می باشد که امکان چشیدن طعم تازگی و دلچسب غذاهای دریایی بویژه در ازمیر را هنگامی که نزدیک ساحل هستید و از مناظر زیبای دریا لذت می برید، می دهد.
- گُزْلَمه (Gözleme): گزلمه غذایی بسیار راحت است که از لایه های نازک خمیر که بسته به سلیقه و تمایل شما با مخلفاتی چون گوشت: ماهی، مرغ، گوسفند و گاو، پر شده و به آرامی پخته می شود.
- ماهی کبابی (Grilled Fish): هیچ سفری در منطقه اژه بدون سفارش و خوردن ماهی تازه، کامل نمی شود.
- اختاپوس کبابی (Grilled Octopus): اختاپوس کبابی یکی از غذاهای محبوب مردم ازمیر می باشد.
- دلمه میدیه (Midye Dolma): یکی دیگر از غذاهای محبوب بین مردم ازمی بوده که با پر کردن صدف تازه از برنج و انواع ادویه جات و خواباندنش در آب لیمو، تهیه می شود. دلمه میدیه یک میان وعده مناسب در طول تابستان بوده که معمولا در اغذیه فروشی های خیابانی در اطراف بازار و آلسانجاک، در دسترس می باشد.
- بالیک اِکمِک (Balık Ekmek): نوعی ساندویچ ماهی ترکی که هنگام قدم زدن نزدیک دریا یا قدم زدن و استراحت کردن در سواحل دیدنی بودروم (Bodrum)، یا کُردون ازمیر (Kordon)، از دکه های ماهی فروشی کنار ساحل، قابل تهیه می باشد. دیدن این دکه های در کنار ساحل بسیار معمول بوده و بهتر است فرصت امتحان کردن این ساندویچ را اصلا از دست ندهید!
- کباب ها
کباب یک غذای گوشتی مربوط به منطقه خاورمیانه می باشد که با کباب کردن گوشت با دستور پخت ها و شیوه های مختلف، تیه می شود. با توجه به شیوه های جدید دامداری صنعتی در ازمیر و نیز اصلاح شیوه های آن، می توانید تفاوت در طعم و مزه را خودتان امتحان کنید و بچشید!
- گوشت کبابی (Grilled Meat): اگر پس از خوردن تمام غذاهای دریایی، باز مشتاق خوردن غذاهای گوشتی هستید، به راحتی می توانید انواع متنوعی از کباب ها تهیه شده از گوشت و کبد خورد شده گوسفند یا گاو را خریده و میل کنید.
- ایسکندر کِباب (Iskender Kebab/Kebap): اساسا، ایسکندر کباب از جمله غذاهایی که هر فرد دوست دارد به رستوران مورد علاقه اش رفته و آن را سفارش بدهد و میل کند. این غذا شامل لایه های نازک بریده شده گوشت کباب شده گوسفند از یک سیخ بزرگ بر روی نانی مسطح و آغشته به سس گوجه فرنگی، می باشد. مخلفات جانبی ایسکندر کباب شامل: فلفل، گوجه فرنگی و ماست می باشد و برای چشیدن بهترین طعم ممکن، تمامی مواد به کره آب شده آغشته می شوند (بهتر است افرادی که دچار نارسایی های قلبی می باشند، از خوردن این غذا بپرهیزند!).
- کباب ترکی (Turkish Kebab/Kebap): این کباب به صورت باربکیو (نوعی پخت کبابی روی مَنقَل)، با ذغال چوب بلوط یا در تنورهای چوب سوز، پخته و غالبا از گوشت: گاو، بره و گوسفند، می باشد؛ کباب ترکی یکی از معروف ترین غذاهای کشور ترکیه است.
- دُونر کِباب (Doner Kebab/Kebap): نوعی کباب ترکی که از به سیخ شدن مقدار زیادی گوشت در یک سیخ بزرگ عمودی، با افزودن ادویه جات محلی، تهیه می شود. نوع گوشت استفاده شده در دونر کباب، معمولا گوساله یا گاو یا برخی اوقات مخلوطی از آنها همراه با گوشت گوسفند می باشد؛ گاها این کباب با گوشت مرغ نیز طبخ می گردد.
- کوفته قلقلی ازمیر (İzmir Meatballs): این کوفته گوشتی از مخلوط گوشت چرخ کرده با ادویه جات و سرخ شدن در روغن، پخته می شود؛ پس از آن نیز تزئینی که مختص منطقه می باشد، به آن اضافه می شود. در نهایت، کوفته قلقلی ها همراه با تزئینان و مخلفاتی که به آنها افزوده شده، در فر گذاشته و پس از طبخ در کنار هم، بصورت داغ برای مشتریان ارائه می گردد.
- سایر غذاها
بدلیل تنوع زیاد در غذاهای ازمیر، در زیر به برخی از معروف ترین آنها اشاره می شود؛ در ازمیر تجربه ای خوشمزه در انتظار شماست!
- کوفته ازمیر (Izmir Köfte): به احتمال زیاد، شاید بتوان گفت کوفته ازمیر معروف ترین غذای ویژه این شهر می باشد که بهترین توصیف برای آن، همبرگر تند (با ادویه جات فراوان)، همراه با: سس گوجه فرنگی، گاها پوره بادمجان و سیب زمینی، می باشد. به عنوان چاشنی همراه غذا، بهتر است یک ظرف فلفل چیلی تازه (که زیاد تند نیست)، نیز سفارش بدهید.
- پیده (Pide (Turkish Pizza – پیتزا ترکی) – مخصوصا کاوْرمالی پیده – Kavurmali Pide): این غذا که از آن به عنوان پیتزای ترکی نیز یاد می شود، غذایی است تهیه شده از گوشت یا سبزیجات، درون خمیری صاف و مستطیلی شکل که در آخر گوشه های دو سر آن به شکل قایق به هم وصل و همانند پیتزا در فر یا تنور پخته می شود. پیده غذایی دلچسب با تنوعی بالا است که معروف ترین نوع آن، پیده کاورمالی می باشد که با تکه های کوچک گوشت پر و تهیه می شود.
- لاه ماجا (Lahmacun): نوعی پیده که در فر سنگی پخته و متشکل از: گوشت چرخ کرده، جعفری، پیاز، سیر، فلفل سیاه و چیپولت (Chipotle – فلفل قرمز)، درون خمیر می باشد.
- مانتی (Mantı): ممکن است در نگاه اول این غذا شما را به یاد راویولی (Ravioli – نوعی پاستای ایتالیایی)، بیندازد، اما در واقع غذایی کاملا ترکیه ای با مزه و بافتی منحصر به فرد می باشد. بالشتک های پر شده از تکه های کوچک گوشت گاو یا گوسفند که در آب جوش یا روغن پخته و با ماست یا کره ارائه می شود؛ گاها نیز به آن انواع مختلفی از ادویه جات را اضافه می کنند.
- یاپراک سارما (Yaprak Sarma – دلمه برگ مو): این دلمه با پر کردن برگ مو به موادی چون: گندم یا برنج به همراه سایر مخلفات، تهیه می شود.
- دُلما (Dolma): دلما جایگاه ویژه ای در بیم غذاهای ترکیه ای دارد؛ این غذا با پر کردن: بادمجان، فلفل دلمه ای و بسیاری صیفی جات دیگر، با گندم یا برنج همراه با سایر مخلفات تهیه می شود. مخلفاتی که همراه گندم یا برنج استفاده می شوند، بسته به هر منطقه فرق کرده و عطر و طعم ویژه ای که مختص به آن منطقه می باشد را به این نوع غذا می دهد.
- پلو مرغ ترکی (Turkish Rice & Chicken): معمولا برنج ترکی با مرغ و همراه سس و ادویه تهیه و ارائه می شود. این برنج در ترکیب با: روغن، آب مرغ، ادیه های مخصوص و سایر مخلفات، طعم خوبی دارد.
- کارنی یاریک (Karnıyarık – شکم پُر): این غذا یکی از اصلی ترین غذاهای ترکی بوده و مواد اصلی آن: بادمجان و گوشت چرخ کرده، می باشد؛ در کارنی یاریک، درون بادمجان با گوشت چرخ کرده و سایر مخلفات پر و طبخ می شود.
- دسر
درحالی که دسر پایان بخش وعده غذایی است، معمولا از مواد شیرین چون شیرینی یا میوه تهیه می شود. درحالت کلی، شما می توانید دسرهای مشابهی را در سرتاسر ترکیه مشاهده کنید اما مطمئنا طعم آنها در هر یک از مناطق ترکیه، متفاوت از مناطق دیگر می باشد.
- باکلاوا (Baklava – باقلوا): چطور ممکن است کسی به ترکیه برود و باقلوا نخورد؟ دسری تهیه شده از: خمیر، شیره و مغز خشکبار، که در هیچ جا به اندازه خود ترکیه، آن را خوب درست نمی کنند. باقلوا که بسیار شیرین و طعم منحصر به فردی دارد، غالبا با پسته خرد شده بر روی آن تزئین و می بایست تازه خرده شود.
- شامبالی (Şambali): یکی از دسرهای معروف در ازمیر و در گوشه و کنار خیابان ها فروخته می شود. تحت هیچ عنوان از امتحان کردن این دسر دلچسب غافل نشوید؛ مخصوصا اگر مسیرتان به کِمِرآلتی (Kemeraltı)، در ازمیر بیوفتد. شامبالی دسری با بافتی متراکم تر و سفت تر از رِوانی (Revani)، بوده و از: سمولینا، شکر و ماست یا شیر، تهیه می شود.
- کادایِف (Kadayıf): این دسر از ترکیب: آرد و آب، و در نتیجه تبدیل خمیر به رشته های باریک و ظریف، تهیه می شود.
- کونِفِ (Künefe): این دسر از ترکیب کادایف با پنیر و بصورت داغ ارائه می شود.
- لوکما/لوکوم (Lokma/Lokum – لقمه): پادشاه دسرها که همراه با شیره تهیه شده و خواستگاهش ازمیر می باشد. لوکما/لوکوم که از خمیر و پس از سرخ شدن در روغن و خواباندن در شیره فراوان، درست می شود، در تمام مغازه های گوشه و اطراف ازمیر به فروش می رسد.
- سوتاج (Sütlaç – پودینگ برنج/فرنی): رایج ترین و شناخته شده ترین دسر در بین غذاهای ترکیه ای است که مواد اصلی آن: برنج، شیر و شکر، می باشد.
- نان خامه ای (Profiteroles): دسری دلچسب که از ترکیب نان توپی شکل ترد که با خامه پر شده و روی آن شکلاتی ریخته شده، درست می شود.
- کازان دیبی (Kazandibi): نوعی پودینگ بر پایه شیر، به همرا مقداری کمی وانیل که درون دیگ پخته می شود. نکته جالب درمورد این دسر، این است که اجازه می دهد ته آن کمی سوخته و قهوه ای شود و پس از آن، می توانید با دارچین فراوام میلش کنید.
- بادام اِزمِسی (Badem Ezmesi – بادام اَزمَسی): این شیرینی تا حدودی شبیه رول رویس (Rolls Royce)، شیرینی جات در ترکیه بوده و دست ساز و دستورالعملی عالی می باشد. بادام ازمسی در طعم های متنوع درست می شود.
- گولَج (Güllaç): دسری سنتی که غالبا در ماه رمضان تهیه می شود.گولج با بافتی منحصر به فرد، از ترکیب: خمیر، شیر، گلاب، آجیل و دانه های انار، درست می شود؛ ممکن است شما این دسر را با ترکیبی از میوه های مختلف یا حتی نخود، مشاهده کنید.
- تولومبا (Tulumba): دسری بسیار رایج در عهد امپراطوری عثمانی که از سرخ کردن خمیر و خواباندن آن در شیره فراوان همانند زولبیا بامیه (Jalebis & Churros)، تهیه می شود.
- لُر تاتلیسی (Lor Tatlısı): ازمیر دارای شیرینی و شیرینی فروشی ها عالی بسیاری است؛ لر تاتلیسی که از پنیر لُر (Lor Cheese)، تهیه می شود، به دلیل خوابانده شدن در شربتی شیرین، مرطوب و شیره ای می باشد
- بمب (Bomb): این شیرینی که اخیر به واسطه شبکه های اجتماعی نزد مردم بسیار پرطرفدار شده، یکی دیگر از شیرینی های دلچسب ازمیر می باشد. با ترکیب خمیر و شکلات در هماهنگی کامل با هم، این دسر به شدت مورد علاقه عاشقان شکلات است. شاید بمب شبیه کلوچه به نظر برسد اما حقیقت این است چیزی فراتر از یک کلوچه بوده و صد البته لذیذتر از آن نی زمی باشد که فقط در ازمیر یافت می شود.
- نوشیدنی ها
در سفر به سایر مناطق یا کشورهای خارجی، هیچ چیز بهتر از امتحان کردن نوشیدنی های سنتی آن مکان نمی باشد؛ چراکه شما اینگونه می توانید طعم های محلی مناطق مختلف را چشیده و با آنها آشنا شوید. ما در زیر بهترین نوشیدنی های را به شما معرفی و پیشنهاد می کنیم:
- قهوه/چای ترک (Turkish Coffee/Tea): قهوه ترک با طعمی بسیار قوی که در نوع خود نیز بسیار رایج می باشد، ممکن است این گونه تصور شود با طبع بسیاری نخواهد بود. با وجود این، به دلیل آنکه این نوع قهوه را صرفا می تواند در ترکیه و نه در جای دیگر فرضا هند یافت، پس بهتر است فرصت امتحان کردنش را از دست ندهید. با تمام این اوصاف، چای ترکی طعم بهتری نسبت به آن دارد.
- سالِپ (Salep – آرد ثعلب): امکان ندارد سفر به ترکیه بدون چشیدن طعم این نوشیدنی، کامل شود. سالپ که نوعی نوشیدنی گرم با بافتی لطیف می باشد که از ارکیده تهیه و بر روی آن دارچین ریخته می شود. صادرات سالپ خالص به دلیل خطر انقراض ارکیده غیرقانونی بوده و از این رو، تنها در داخل خود ترکیه مصرف می شود.
- آیران (Ayran – دوغ): آیران یا همان دو؛ با افزودن آب به ماست تهیه و از رایج ترین نوشیدنی های ترکی همراه با غذاهای گوشتی می باشد. باتوجه به ویژگی های خاص محصولات لبنی ازمیر، از چشیدن آیران در این منطقع غافل نشوید.
- شالگام جویس (Şalgam Juice – آب شلغم): این نوشیدنی غالبا با کباب نوشیده شده و در: عدنان، مِرسین و عثمانیه، بسیار رایج می باشد. آب شلغم: به رنگ قرمز، دارای بافت کُرک مانند، گرم و تند (بسته به تمایل شما)، و نیز ترش، است.
- بوزا (Boza): نوعی نوشیدنی قدیمی و زمستانی ترکی است که از ترکیب: اَرزن، سمولینا، آب و شکر، تهیه می شود. بوزا بین 15 سپتامبر تا 15 می، تولید و در دسترس می باشد.
