آنچه باید خارجیان خواستار ادامه تحصیل در ترکیه بدانند

به لحاظ وجود دانشگاه های با رتبه های برتر جهانی، اساتید دانشگاهی موفق و امکانات پیشرفته آزمایشگاهی ترکیه برای بسیاری از دانشجویانی که می خواهند تحصیلات لیسانس و مقاطع بالاتر را کسب کنند کشور بسیار ایده آلی به شمار می رود. برای تحصیلات عالی که حداقل شامل ۲ سال می شود نخست باید از آموزش متوسطه فارغ التحصیل شد. آموزش های فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکتری در برگیرنده موسسات ، انیستیتوها، هنرستان ها، دانشکده ها و فنی حرفه ای ها می باشند. در ترکیه ۵۳ دانشگاه دولتی و ۲۴ دانشگاه متعلق به بنیاد های مختلف وجود دارند و در مجموع ۱/۹ میلیون محصل مشغول به تحصیل در این مراکز می باشند.

محصلین خواستار ادامه تحصیل در دانشگاه های دولتی و یا خصوصی باید شخصا به دانشگاه ها مراجعه کنند. در ترکیه هر دانشگاه شرایط ورود مخصوص به خود را تعیین می کند و خارج از این شرایط هرگز دانشجو نمی پذیرد. عموما دانشگاه هایی که در ترکیه دانشجو پذیرش می کنند، این شرایط را درخواست می کنند:

• بعد تحصیلات ابتدایی و متوسطه ، دیپلم متوسطه که معادل با دیپلم پذیرفته می شود و ریز نمرات دبیرستان باید وجود داشته باشد.
• اخد نمره کافی در آزمون های GCE، ACT و SAT که دارای اعتبار بین المللی می باشند و یا اخذ نمره درخواستی از آزمون YÖS ( آزمون دانشجویان خارجی) .
• سایر شرایط پذیرش نیز در سایت دانشگاه های مربوطه اعلام می شود.

نظیر هر کشور و سیستم آموزشی محصلین خارجی که می خواهند در ترکیه آموزش ببیند باید در آزمون ویژه ای نمره قبولی کسب کنند. این آزمون که در ترکیه به نام YÖS شناخته می شود معیارهای مختلفی را می سنجد. در YÖS که از دو مرحله تشکیل شده است دانش آموزان نخست باید در آزمون « تست مهارت های پایه آموزش » قبول شوند. در این آزمون که هدف آن سنجش سطح تفکر انتزاعی داوطلبین است، برای آن که مشکلی در زمینه زبان پیش نیاید در کنار سوالات ترکی توضیحات انگلیسی آن ها نیز وجود دارد. در مرحله دیگر نیز « تست زبان ترکی » وجود دارد. هدف تست بر پایه درک، فراگیری و قدرت تفسیر عبارات ترکی طرح شده است. هر دو نوع تست در ورود به دانشگاه موثر می باشند، اما برخی دانشگاه ها « تست مهارت های پایه آموزش » را مبنا قرار داده و برخی دیگر نیز « تست زبان ترکی » را در اولویت خود قرار می دهند . دانشجویان شهروند جمهوری قبرس شمالی به همراه آنهایی که در یکی از تابعیت هایشان قبرس و یا ترکیه وجود دارد، حق شرکت در آزمون YÖS را ندارند. داوطلبین واجد شرایط فوق می توانند برای تحصیل در دانشگاه به همراه مدرک دیپلم درخواست خود را به دانشگاه مربوطه انجام دهند. آزمون YÖS نوعی امتحان ورودی است که فقط دانشجویان خارجی می توانند در آن شرکت کنند.

فوق لیسانس، دکتری، تخصص در پزشکی و یا برنامه های مهارت هنری در ترکیه جزو تحصیلات تکمیلی به حساب می آیند. برنامه های فوق لیسانس که توسط انیستیتوهای مختلف اجرا می شود به دو دسته با پایان نامه و بدون پایان نامه تقسیم بندی می شوند. برنامه درسی فوق لیسانس با پایان نامه، در برگیرنده ۷ درس، یک سمینار و امور مربوط به پایان نامه می باشد؛ فوق لیسانس بدون پایان نامه نیز حداقل از ۱۰ درس و پروژه نیم سال تحصیلی تشکیل شده است . طول مدت مقطع فوق لیسانس ۲ سال می باشد. در برنامه های درسی دکتری نیز حداقل ۷ درس ارائه می شود و در طول سال در آزمون های مهارتی باید شرکت کرد، پیشنیاز های پایان نامه پاس شده و به کارهای مربوط به پایان نامه آغاز می شود. برای اتمام دروس مقطع دکتری حداکثر ۴ سال به دانشجویان زمان داده می شود. اتمام این مقطع نیز ۸ نیمسال تحصیلی را در بر می گیرد. داوطلبین دکتری  باید دارای مدرک کارشناسی ارشد باشند. برنامه های تحصیلی تخصص در پزشکی نیز بالاخص در بیمارستان های دانشگاهی، بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت و بیمارستان های وابسته به موسسه تامین اجتماعی تحقق می یابد. دانشجویان خارجی که برای برنامه های تحصیلات تکمیلی درخواست می دهند، باید مدرک لیسانس، نمودار نشان دهنده نمرات درسی و گواهی دیپلم به همراه مدارک مرجع و نامه های درخواست را داشته باشند. همانطوری که نامه مرجع می تواند از استاد دانشگاهی که از آن فارغ التحصیل شده دریافت گردد، از استادی که قبلا با شما کار کرده و دارای پیشینه دانشگاهی است نیز می تواند دریافت شود. نامه درخواست نیز از سوی داوطلبین نوشته شده و دلیل وی جهت شرکت در برنامه آموزشی فوق لیسانس در آن شرح داده می شود. برای گذراندن دوره فوق لیسانس نتیجه ALES و یا اخذ نمره حد نصاب در هر یک از آزمون های بین المللی نیاز می باشد.

همانطور که می دانید در اغلب موارد بزرگترین مانع دانشجویان برای تحصیل دانشگاهی در کشور خارجی زبان است. ترکیه از این نظر دارای مدل آموزش دانشگاهی راحت برای اغلب دانشجویان می باشد. دانشگاه های ترکیه به ۲ زبان ترکی و انگلیسی آموزش می دهند. دانشجویان باید مهارت زبان خود را تکمیل کرده و سپس در کلاس ها حضور یابند. برای دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاه که مهارت های زبان ندارند، سال اول دوره مقدماتی بوده و در آن فقط آموزش زبان داده می شود. دانشجویانی که در پایان سال تحصیل در آزمون زبان شرکت کرده و در آن قبول شوند ، می توانند در کلاس های درسی حاضر شوند.